Sunday, July 1, 2012

ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ಪಾಸಿಟಿವ್ ಥಿಂಕಿಂಗ್ ಸ್ವಾಮಿಗಳು

    ಕಳೆದ ಭಾನುವಾರ 17-6-12 ರಂದು  ಸಂವಹನ ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದ ಕವಿ ವೀರಣ್ಣ ಮಡಿವಾಳರ ಅಭಿನಂದನಾ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಮಾತಾಡುತ್ತಾ ಹಿರಿಯ ಪತ್ರಕರ್ತ ದಿನೇಶ್ ಅಮೀನ ಮಟ್ಟು ಅವರು ಸಿಟ್ಟು ಅನ್ನುವುದೂ ಒಂದು ಮೌಲ್ಯವಾಗಿ ಎಷ್ಟು ಮುಖ್ಯ ಎಂದು ಮಾತಾಡಿದ್ದರು. ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಅದು ಇರುವುದು ಹಾಗೇ, ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಅಸಮಾಧಾನ ತಾಳಿ ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸು ಏಕೆ ಕೆಡಿಸಿಕೊಳ್ಳೋಣ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರೆ ಹುಸಿ ನೆಮ್ಮದಿ ನಮ್ಮದಾಗಬಹುದು. ಆದರೆ ಸಮಾಜ ಒಂದಂತೂ ಮುಂದೆ ಸಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಅನ್ಯಾಯದ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರೋಧ, ಅವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅಸಮಾಧಾನ, ಅದು ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವುದು ಆರೋಗ್ಯವಂತ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ಆದರೆ ಇಂದಿನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಗುರುಗಳು ಬೋಧಿಸುವುದು ಇದಕ್ಕೆ ತದ್ವಿರುದ್ಧವಾದದ್ದು. ಕೂಲ್ ಆಗಿರಿ, ಕಾಮ್ ಆಗಿರಿ? ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಹಾಗೇ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಿ?
    ಹಲವು ವರ್ಷದ ಹಿಂದೆ ನಾನು ವಿದ್ಯಾಥರ್ಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ ಇಂದಿನ ಜಗದ್ವಿಖ್ಯಾತ ಗುರೂಜಿಯೊಬ್ಬರ ಬಳಿ ಕೋಸರ್್ ಒಂದಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದೆ. ಯೋಗ, ಪ್ರಾಣಾಯಾಮ ಎಲ್ಲ ಮುಗಿದ ಬಳಿಕ ಬದುಕುವ ಕಲೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಒಂದಿಷ್ಟು ಟಿಪ್ಸ್ಗಳನ್ನು ಅವರು ನೀಡುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಿರುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿನ ಎರಡೇ ಎರಡು ಟಿಪ್ಸ್ ಗಮನಿಸಿ. ಒಂದು, ಂಛಿಛಿಜಠಿಣ ಣಜ ಣಣಚಿಣಠಟಿ ಚಿ ಣ . ಇನ್ನೊಂದು ಜಥಠಿಜಛಿಣಚಿಣಠಟಿ ಡಿಜಜಣಛಿಜ ರಿಠಥಿ ಈ ಎರಡು ಹೇಳಿಕೆಗಳು ನನ್ನ ತಲೆ ಕೆಡಿಸಿದ್ದವು. ಏಕೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಯಾವಾಗಲೂ ಅದು ಇರುವ ಹಾಗೇ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು? ಒಬ್ಬ ಮಹಿಳೆಗೆ, ಒಬ್ಬ ದಲಿತನಿಗೆ ಹಾಗೆ ಭಾವಿಸುವುದು ಸಾಧ್ಯವೇ? ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇಲ್ಲದಾಗಲೇ ಅಲ್ಲವೇ ನಾವು ಇರುವ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಅನಿವಾರ್ಯವೆಂಬಂತೆ ಒಪ್ಪುವುದು?
    ನೀವು ಇಂದಿನ ಯಾವುದೇ ಹೈಟೆಕ್ ಗುರೂಜಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ. ಅವರು ಇವನ್ನೇ ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ಬಗೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವವರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಯಥಾಸ್ಥಿತಿವಾದಿಗಳು. ಅವರ ಬಳಿಗೆ ಬರುವವರೂ ಆಥರ್ಿಕವಾಗಿ ತುಸು ಉತ್ತಮಮಟ್ಟದಲ್ಲಿದ್ದು ಕ್ಷಣದ ಒತ್ತಡ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳ ಬಯಸುವವರು. ಒಬ್ಬ ರೈತನನ್ನು, ಒಬ್ಬ ತರಕಾರಿ ಮಾರುವವ ನನ್ನು, ದಿನಪತ್ರಿಕೆ ಮಾರುವವನನ್ನು ಅವರ ಬಳಿ ನೋಡುವುದು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲರೂ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಓದಿದವರು, ಮೇಲ್ವರ್ಗದವರು, ಹಣ ಉಳ್ಳವರು.
    ಜಾಗತೀಕರಣದ ನಂತರದ ಕಾಲಮಾನದಲ್ಲಿ ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿ ಗಟ್ಟಿಗೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವುದಕ್ಕೂ ಈ ಹೈಟೆಕ್ ಸ್ವಾಮಿಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ತಲೆಯೆತ್ತಿರುವುದಕ್ಕೂ ನೇರಾನೇರ ಸಂಬಂಧವಿದೆ. ಇವರು ಇಲ್ಲಿನ ಹೈಟೆಕ್ ಜನರ ಗುರುಗಳಾಗಿರುವುದೂ ಅಮೆರಿಕ ಮುಂತಾದ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯರಾಗಿರುವುದೂ ಆಕಸ್ಮಿಕವೇನಲ್ಲ. ಇವರು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಕಲಿಸುವ ಪಾಠ ಕಂಪೆನಿಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಅವರು ಎಷ್ಟೇ ಗಂಟೆ ತಮ್ಮ ಕ್ಯೂಬಿಕಲ್ಗಳಲ್ಲಿ ಕಳೆಯಬೇಕಾಗಿ ಬಂದರೂ ದನಿಯೆತ್ತುವುದನ್ನೇ ಮರೆತು ದುಡಿಯುತ್ತಾರೆ. ಸ್ಟ್ರೆಸ್ ಆದಾಗ ರಿಲಾಕ್ಸ್ ಆಗಲು ಉಸಿರು ಬಿಡುವ-ಎಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಇದೇ ಸ್ವಾಮೀಜಿಗಳು ಅವರಿಗೆ ಹೇಳಿಕೊಟ್ಟಿರುತ್ತಾರೆ. ವೀಕೆಂಡ್ ಧ್ಯಾನಮೇಳಗಳು ಮತ್ತೆ ವಾರಪೂತರ್ಿ ಅವರನ್ನು ಮೂಗೆತ್ತಿನಂತೆ ದುಡಿಯಲು ಹುರಿದುಂಬಿಸುತ್ತವೆ. ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಬಗೆಯ ಜೀತ, ಗುಲಾಮೀ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಇವರು ಕೈಲಾದ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತಾ ಬರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
    ಬಾರ್ಬರಾ ಎರೆನ್ರೀಚ್ ಎಂಬ ಮಹಿಳೆ ಸ್ಮೈಲ್ ಆರ್ ಡೈ: ಹೌ ಪೊಸಿಟಿವ್ ಥಿಂಕಿಂಗ್ ಫೂಲ್ಡ್ ಅಮೆರಿಕಾ ಅಂಡ್ ದ ವಲ್ಡರ್್ ಎಂಬ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ತುಂಬಾ ಚೆನ್ನಾಗಿ ವಿಮಶರ್ೆಗೊಳಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪೊಸಿಟಿವ್ ಆಗಿ ಯೋಚಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದರೆ ಆತ ಸದಾ ಹಸನ್ಮುಖಿಯಾ ಗಿರಬೇಕು, ಏನನ್ನೂ ದೂರಬಾರದು, ಹೆಚ್ಚು ವಿಮಶರ್ಾತ್ಮಕವಾಗಿರಬಾರದು, ಮೇಲಾಧಿಕಾರಿ ಹೇಳಿದ್ದಕ್ಕೆ ಎದುರಾಡದೆ ಒಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವವನಾಗಿರಬೇಕು. ಇಂದಿನ ಅರ್ಥವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಇಂತಹ ವ್ಯಕ್ತಿಯೇ ಬೇಕು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಆಕೆ. ಆದರೆ ಶೋಚನೀಯ ಸಂಗತಿಯೆಂದರೆ ನಿಜಕ್ಕೂ ಇವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಬದುಕನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಾವ ನಿಲುವೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಅವರು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಯೋಚಿಸುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನೇ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿರುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಇಂತಹವರನ್ನೇ ನಮ್ಮ ಜಗತ್ತು ಯಶಸ್ವಿ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದು ಕೊಂಡಾಡುತ್ತದೆ.
    ಇವರ ಬಳಿ ಹೋಗುವವರಿಗೆ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳೇ ಏಳುವುದಿಲ್ಲ. ಗುರುಗಳೇ ಹೇಳಿದ್ದೇ ವೇದವಾಕ್ಯ. ವಿಜ್ಞಾನ ಓದಿದವರೇ ಬಹಳ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಇರುವ ಇವರಲ್ಲಿ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮನೋಭಾವ ಎಳ್ಳಷ್ಟೂ ಇಲ್ಲ. ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ಸದ್ದು ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಸ್ವಾಮಿಯಿಂದ ಮೋಸಗೊಂಡವರ ಪಟ್ಟಿ, ಅವರ ವಿದ್ಯಾರ್ಹತೆ ನೋಡಿದರೆ ಇದು ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ. ಇವರು ನಿಜಕ್ಕೂ ವಿಜ್ಞಾನದ ವಿದ್ಯಾಥರ್ಿಗಳಾ? ಹಾಗಾದರೆ ಇಂದು ನಮ್ಮಲ್ಲಿನ ವಿಜ್ಞಾನದ ಬೋಧನೆ ಯಾವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ನಾವು ಚಿಂತಿಸುವಂತಾಗಿದೆ.
    ಬಹುಶಃ ಇವರಿಗೆ ನಮ್ಮ ಸುತ್ತಲಿನ ಸಮಾಜದ ಬಗೆಗೆ ಕನಿಷ್ಟ ತಿಳುವಳಿಕೆಯೂ ಇಲ್ಲವೇನೋ ಎನಿಸುತ್ತದೆ. ಗುರು ಹೇಳಿದ್ದನ್ನೇ ಪರಮಸತ್ಯವೆಂದು ನಂಬುವ ಇವರಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನಶೀಲತೆ ಹುಡುಕುವುದು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲವೇನೋ. ತಮ್ಮ ಸಾಮಾಜಿಕ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನೇ ಮರೆತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಹುಸಿ ನೆಮ್ಮದಿಯ ಕವಚ ಹೊತ್ತು ಸಾಗುವ ಇಂತಹ ಜನರು ಇಂದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ಬೋಧಿಸುವ ಈ ಎಲ್ಲ ತಂತ್ರಗಳು ಕ್ಷಣಕಾಲ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಹಗುರಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಬಳಸುವ ದಾರಿ ವಾಸ್ತವವನ್ನು ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣೆದುರಿಂದ ಮರೆ ಮಾಡುವುದು. ಆಗ ನಾವೇ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ನಾವು ಸುಖಿಗಳೆಂಬ ಕಲ್ಪನೆಯಲ್ಲಿ ಮೈಮರೆಯುತ್ತೇವೆ. ಈ ಪೈನ್ ಕಿಲ್ಲರ್ ತಂತ್ರಗಳು ಕ್ಷಣಕಾಲ ನಮ್ಮನ್ನು ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದ ದೂರ ಇರಿಸಬಹುದು. ಮೂಲ ಬೇರಿಗೇ ಸಾಗದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಿಂದ ಒಳಗೊಳಗೇ ರೋಗ ಉಲ್ಬಣಗೊಳ್ಳುತ್ತಲೇ ಸಾಗುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದ ಹಲವು ರೋಗಗಳು ಇಂದು ಹೀಗೇ ವಿಷಮ ಸ್ಥಿತಿ ತಲುಪಿದೆ.
    ಹಸಿವು ಮತ್ತು ಅವಮಾನ, ಈ ಎರಡನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದವನು ಅಥವಾ ಅನುಭವಿಸದಿದ್ದರೂ ಇವನ್ನು ಹತ್ತಿರದಿಂದ ಬಲ್ಲವನು ಮಾತ್ರ ನಿಜವಾದ ಮನುಷ್ಯನಾಗಲು ಸಾಧ್ಯ. ನೆಲದಿಂದ ದೂರವೇ ಇದ್ದು ನಾವು ನಂಬಿದ್ದೇ ಆಧ್ಯಾತ್ಮ ಎಂದುಕೊಂಡು ಬದುಕಿನ ಹಲವು ಸಾಧ್ಯತೆಗಳತ್ತ ಕಣ್ಣುಪಟ್ಟಿ ಕಟ್ಟುವ ಈ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ತಂತ್ರಗಳು ಜನರ ಮೂಢನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ನಗದೀಕರಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವುದರಾಚೆಗೆ ಬೇರೆ ಯಾವ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನೂ ತರಲಾರವು.

ಭಾರತಿ ದೇವಿ. ಪಿ,
ವರ್ತಮಾನ ಬಳಗ.

ಎತ್ತಣ ಮಾಮರ ಎತ್ತಣ ಕೋಗಿಲೆ...

    ರೀ ರಾಮಚಂದ್ರರಾವ್ ನಮ್ಮ ಮೊಮ್ಮೊಗಳು ಸಂಗೀತಾಳದು ಈ ವರ್ಷ ಬಿ. ಇ. (ಇ&ಸಿ) ಅದೂ ಡಿಸ್ಟಿಂಕ್ಷನ್ನಲ್ಲಿ ಮುಗಿತು. ಹಾಗೇ ಮೊಮ್ಮೊಗ ಶಶಿಧರನದು ಪಿಯುಸಿ ಮುಗಿದು ಆತನಿಗೆ ಐಐಟಿ ಖರಗಪುರ್ದಲ್ಲಿ ಇಂಜನಿಯರಿಂಗ್ ಸೀಟು ಸಿಕ್ಕಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಲು ನನಗೆ ಬಹಳ ಖುಷಿ ಅನಿಸುತ್ತಿದೆ"
    ಹೌದು ನೋಡ್ರಿ. ಹುಡುಗರು ಮೊನ್ನೆ ಮೊನ್ನೆ ಮನೆಗೆ ಬಂದಂಗನಿಸುತ್ತಿದೆ ನನಗೆ. ನನಗೂ ಬಹಳ ಸಂತೋಷ ಆಗೆದ. 70 ವರ್ಷದ ಡಾಕ್ಟರ್ ಚಿದಾನಂದ ತನ್ನ ಗೆಳೆಯ 60 ವರ್ಷದ ನಿವೃತ್ತ ಇಂಜನಿಯರಿಗೆ ಹೇಳಿದಾಗ ಅವರ ಮಾತಿಗೆ ಇಂಜಿನಿಯರ್ ರಾಮಚಂದ್ರರಾವ್ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುತ್ತಾ ತಮ್ಮ ಸಂತಸ ಹಂಚಿಕೊಂಡರು. ಆನಂದದ ಉಮ್ಮೇದಿಯಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರಿಗೆ ಕಣ್ಣಾಲಿಗಳು ತುಂಬಿ ಬಂದಿದ್ದವು. ತನ್ನ ಇಂಜನಿಯರ್ ಗೆಳೆಯಗೆ ಕಣ್ಣೀರು ತೋರಿಸಲಿಚ್ಛಿಸದ ಡಾಕ್ಟರರು ಪಕ್ಕಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿ ಕಣ್ಣೀರೊರಸಿಕೊಳ್ಳುವ ವ್ಯರ್ಥ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಸಿದ್ದರೂ ಅದು ರಾಮಚಂದ್ರರಾವ್ ಅವರ ಅಂತರಂಗದ ಅರಿವಿಗೆ ಬರದಿರುವುದು ಅಸಾಧ್ಯವಾಗಿತ್ತು.
    70ರ ಹರೆಯದ ಡಾಕ್ಟರ್ ಚಿದಾನಂದ ಮೆಡಿಕಲ್ ಆಫೀಸಿರ್ ಎಂದು ಆರೋಗ್ಯ ಇಲಾಖೆಯಿಂದ ನಿವೃತ್ತಿಯಾಗಿ 12 ವರ್ಷಗಳಾಗಿವೆ. ತಮ್ಮದೇ ದವಾಖಾನೆಯಲ್ಲಿ ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ಪ್ರ್ಯಾಕ್ಟೀಸ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. 70ರ ಇಳಿವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೂ ಆರೋಗ್ಯ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಕಾಯ್ದುಕೊಂಡು ಬಂದಿರುವುದರಿಂದ ತಕ್ಕ ಮಟ್ಟಿಗೆ ತಮ್ಮ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವೃತ್ತಿ ಮುಂದುವರಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
    ಮಗಳೇ, ರಾಮಚಂದ್ರರಾವ್ಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಚಹ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬಾರಮ್ಮಾ, ಹಾಗೇ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸ್ವೀಟು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ರಾಮಚಂದ್ರರಾವ್ಗೆ ಕೊಡಲು ಹೇಳು. ಏಯ್ ಮಕ್ಕಳೇ ಅಂಕಲ್ಗೆ ಸ್ವೀಟ್ಸ್ ಕೊಡ್ರಿ ಎಂದು ಡಾಕ್ಟರು ಹೇಳಿದಾಗ, ಸಂಗೀತಾ ಮತ್ತು ಶಶಿಧರ ಸಿಹಿಯ ಪೊಟ್ಟಣ ಹಿಡಿದು ಕೊಂಡು ಬಂದರು. ಪೋಲಿಯೋದಿಂದ ಪೀಡಿತನಾಗಿದ್ದ ಶಶಿ ಕಾಲು ಎಳೆಯುತ್ತಾ ಅಕ್ಕನೊಂದಿಗೆ ರಾಮಚಂದ್ರರಾವ್ಗೆ ಸಿಹಿಕೊಟ್ಟು ಅವರ ಆಶೀವರ್ಾದ ಪಡೆದರು. ಮಲ್ಲಮ್ಮ, ಸಂಗೀತಾ, ಶಶಿಧರ ಅವರನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ನೋಡಿದ ಡಾಕ್ಟರ್ ಚಿದಾನಂದ್ ಅವರ ಚಿತ್ತ ಗತ ಜೀವನದ ಮೆಲುಕು ಹಾಕತೊಡಗಿತು.
    ಮಲ್ಲಮ್ಮ ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳಾದ ಸಂಗೀತಾ ಮತ್ತು ಶಶಿಧರ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಡಾಕ್ಟರರ ಮನೆ ಸೇರಿ 12ವರ್ಷಗಳ ಮೇಲೆ ಆಗಿದೆ. ಮಲ್ಲಮ್ಮ ಡಾಕ್ಟರರ ಸ್ವಂತ ಮಗಳೇನೂ ಅಲ್ಲ. ಸಂಗೀತಾ ಮತ್ತು ಶಶಿಧರ ಅವರ ಸ್ವಂತ ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳೂ ಅಲ್ಲ. ಕಳೆದ 11 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಮಲ್ಲಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಮಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ, ಸಂಗೀತಾ ಮತ್ತು ಶಶಿಧರ ಸ್ವಂತ ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಆಗಿದ್ದಾರೆ ಚಿದಾನಂದ ಅವರಿಗೆ. ಒಂದು ವಿಚಿತ್ರ ಸಂಕೀರ್ಣ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮೂವರೂ ಡಾಕ್ಟರರ ಮನೆ ಸೇರಿದ್ದರು.
    ಡಾಕ್ಟರ್ ಚಿದಾನಂದ್, ಶೈಲಜಾ ಅವರದು ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಒಬ್ಬ ಗಂಡು ಮಗನೊಂದಿಗೆ ಕೂಡಿದ ಸುಖೀ ಸಂಸಾರವಾಗಿತ್ತು. ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಾದ ಸ್ನೇಹಲತಾ ಮತ್ತು ಪುಷ್ಪಲತಾ ಇಬ್ಬರೂ ಗಂಡು ಮಗನಾದ ರಾಹುಲ್ಗಿಂತಲೂ ದೊಡ್ಡವರು. ಡಾಕ್ಟರ್ ಚಿದಾನಂದ ತಮ್ಮ 55ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರೂ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳ ಮದುವೆ ಮಾಡಿ ಮುಗಿಸಿದ್ದರು. ಸ್ನೇಹಿಲತಾ ಎಂ. ಎ ಮುಗಿಸಿದ್ದರೆ, ಪುಷ್ಪಲತಾ ಬಿ.ಎ. ಮುಗಿಸಿದ್ದಳು.
    ಸ್ನೇಹಲತಾಗೆ ಪೂನಾದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಇಂಜನಿಯರ್ ಹುಡುಗ ಸಿಕ್ಕಿದ್ದರೆ, ಪುಷ್ಪಲತಾಳನ್ನು ಫಾರಿನ್ನಲ್ಲಿರುವ ಇಂಜನಿಯರ್ ವರನೇ ವರಿಸಿದ್ದ. ಇಬ್ಬರದೂ ಒಂದೇ ಬಾರಿಗೆ ಮದುವೆ ಮುಗಿದಿತ್ತು. ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಭಾವೀ ಜೀವನದ ಸುಂದರ ಕನಸುಗಳ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ವಿಹರಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಇಬ್ಬರೂ ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಲೇ ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಗಂಡಂದಿರೊಂದಿಗೆ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕಿದ್ದರು. ಆಗ ರಾಹುಲ್ ಎಂ.ಬಿ.ಬಿ.ಎಸ್. ಮುಗಿಸುವ ಹಂತದಲ್ಲಿದ್ದ.
    ರಾಹುಲ್ ಎಂ.ಬಿ.ಬಿ.ಎಸ್. ಮುಗಿಸಿ, ಎಂ.ಎಸ್.ಗೆ ಸೇರುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಸ್ನೇಹಲತಾ & ಪುಷ್ಪಲತಾ ಇಬ್ಬರೂ ಮೊದಲನೇ ಹೆರಿಗೆಗಾಗಿ ತವರಿಗೆ ಬಂದು ಹೋಗಿದ್ದರು. ತಮಗೆ ತಮ್ಮ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಎಂ.ಬಿ.ಬಿ.ಎಸ್. ಮುಗಿಸುವುದೇ ದೊಡ್ಡ ಮಾತಾಗಿತ್ತು. ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಅದೇ ದೊಡ್ಡ ಡಿಗ್ರಿಯಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಈಗ ಕಾಲ ಬದಲಾಗಿದೆ. ಪಿ.ಜಿ. ಇದ್ದರೆ ಚೆನ್ನ ಅಂತ ಅನಿಸುತ್ತಿತ್ತು ಡಾಕ್ಟರ್ ಚಿದಾನಂದರಿಗೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಅವರು ಮಗಗೆ ಜನರಲ್ ಸರ್ಜರಿಯಲ್ಲಿ ಎಂ.ಎಸ್. ಮಾಡಲು ಬೆಳಗಾವಿಯ ಮೆಡಿಕಲ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಸೇರಿಸಿದ್ದರು.
    ಇಬ್ಬರೂ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳ ನಂತರ ಜನಿಸಿದ ರಾಹುಲ್ ತಾಯಿಯ ಮುದ್ದಿನ ಮಗನಾಗಿದ್ದ. ಒಂದು ತರಹದ ಹಟಮಾರಿತನದಲ್ಲೇ ಅವನ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮುಂದುವರೆದಿತ್ತು. ಎಂ.ಬಿ.ಬಿ.ಎಸ್. ಕೋಸರ್ು ಮುಗಿದಿದ್ದರೂ ಅವನ ಹಟಮಾರಿತನದ ಧೋರಣೆ, ದುಂದು ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಕಡಿವಾಣವಿರಲಿಲ್ಲ. ಮಗನ ಮೇಲೆ ಅತಿಯಾದ ಪ್ರೀತಿ, ವ್ಯಾಮೋಹ ಇದ್ದ ತಾಯಿ ಶೈಲಜಾಗೆ ಮಗ ಮಾಡಿದ್ದಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಮಾನ್ಯವಾಗಿದ್ದರೆ, ತಂದೆಗೆ ಮಗನ ಎಲ್ಲಾ ನಡವಳಿಕೆಗಳು ಅಷ್ಟಾಗಿ ಹಿಡಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ತಂದೆಯಿಂದ ಮಗನಿಗೆ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಹಿತೋಪದೇಶ ಆಗುತ್ತಿತ್ತು. ಕೆಲವೊಂದು ಸಾರೆ ತಂದೆ-ಮಗನ ನಡುವಿನ ಚಚರ್ೆ, ಗಂಭೀರ ರೂಪ ತಳೆದು, ತಾರಕಕ್ಕೇರುತ್ತಿತ್ತು. ತಂದೆಯ ಹಿತವಚನದ ಮಾತುಗಳು ಮಗನಿಗೆ ರುಚಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.
    ರಾಹುಲ್ ಎಂ.ಎಸ್. 2ನೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿದ್ದ. ಒಂದು ಸಾರೆ ರಜೆಗೆಂದು ಊರಿಗೆ ಬಂದಿದ್ದ ರಾಹುಲ್ ಮತ್ತು ಚಿದಾನಂದ ಅವರ ನಡುವೆ ಯಾವುದೋ ಖಚರ್ಿನ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಭರ್ಜರಿ ವಾಗ್ವಾದವಾಯಿತು. ತಂದೆ, ಮಕ್ಕಳ ವಾಗ್ವಾದದ ರೀತಿ, ನೀತಿ, ಗಂಭೀರತೆಯನ್ನು ಅರಿತ ಶೈಲಜಾ ತಾನೂ ನಡುವೆ ಬಾಯಿ ಹಾಕಿ ತಂದೆ-ಮಕ್ಕಳಿಬ್ಬರ ನಡುವೆ ರಾಜಿ ಮಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಸಿದ್ದಳು. ವಾಗ್ವಾದದ ಎರಡು ದಿನಗಳ ನಂತರ ತನ್ನ ಅಭ್ಯಾಸಕ್ಕೆಂದು ಬೆಳಗಾವಿಗೆ ಹೋದ ರಾಹುಲ್ ಪುನಃ ಊರಿಗೆ ಬರಲಿಲ್ಲ. ಅವನು ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಹೋಗಿ ಹಾಜರಾದ ಬಗ್ಗೆಯೂ ತಿಳಿದು ಬರಲಿಲ್ಲ. ಅದಾದ ಒಂದು ವಾರದ ನಂತರವಷ್ಟೇ ಡಾಕ್ಟರ್ ಚಿದಾನಂದ್ ದಂಪತಿಗಳಿಗೆ ತಿಳಿದದ್ದು ತಮ್ಮ ಮಗ ಬೆಳಗಾವಿಗೆ ಹೋಗಿಲ್ಲವೆಂದು. ಎಲ್ಲಾ ನಿಟ್ಟಿನಂದ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರೂ ಅವನ ವಿಳಾಸದ ಸುಳಿವು ಪತ್ತೆಯಾಗಲಿಲ್ಲ.
    ಮಗ ಹೇಳದೇ ಕೇಳದೇ ನಾಪತ್ತೆಯಾದುದು ಚಿದಾನಂದ-ಶೈಲಜಾ ದಂಪತಿಗಳನ್ನು ಅಧೀರರನ್ನಾಗಿಸಿತು. ಚಿದಾನಂದ ಅವರ ಸವರ್ೀಸು ಇನ್ನೊಂದು ವರ್ಷ ಉಳಿದಿತ್ತು. ಮಗನ ಎಂ.ಎಸ್. ಮುಗಿಯುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮದೂ ರಿಟೈರ್ಮೆಂಟ್ ಆಗುತ್ತದೆ. ಇಬ್ಬರೂ ಸೇರಿ ನಸರ್ಿಂಗ್ ಹೋಮ್ ಒಂದರನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಕನಸು ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದರು ಡಾಕ್ಟರ್ ಚಿದಾನಂದ್. ಅವರ ಕನಸಿನ ಬಲೂನಿಗೆ ಸೂಜಿ ಚುಚ್ಚಿದ್ದ ಮಗ ರಾಹುಲ್. ಮಗನೆಂದರೆ ಸರ್ವಸ್ವ ಎಂದು ಅಂದುಕೊಂಡಿದ್ದ ತಾಯಿ ಶೈಲಜಾಳಿಗೆ ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಆಘಾತವಾಗಿತ್ತು, ಮಗನ ಚಿಂತೆಯಲ್ಲಿ ಊಟ, ನಿದ್ರೆ ಯಾವುದೂ ಬೇಡವಾಗಿತ್ತು ಆಕೆಗೆ. ಮಗ ನಾಪತ್ತೆಯಾಗಿ ವರ್ಷವೊಂದು ಗತಿಸಿದರೂ ಅವನ ಬಗ್ಗೆ ಸುಳಿವು ಸಿಗದಾದಾಗ ಆಕೆ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಉತ್ಸಾಹವನ್ನೇ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಳು. ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಿಬ್ಬರೂ ದೂರದ ಊರಿಂದ, ದೂರದ ದೇಶದಿಂದ ಒಂದು ಸಾರೆ ಬಂದು ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳಿಬ್ಬರಿಗೂ ಸಾಂತ್ವನ ಹೇಳಿ ಹೋಗಿದ್ದರು ಅಷ್ಟೇ. ಅವರಿಗಾದರೂ ಅವರ ಜೊತೆ ಬಹಳ ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಇರಲು ಅನುಕೂಲವಿರ ಲಿಲ್ಲವಲ್ಲ. ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅವರವರ ಸಂಸಾರದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೊರುವುದೇ ಸಾಕಾಗಿತ್ತು. ಮಕ್ಕಳು ಬಂದು ಹೋದ ನಂತರ ಪುನಃ ಗಂಡ-ಹೆಂಡತಿ ಇಬ್ಬರೇ.
    ಮಗನ ಚಿಂತೆಯಿಂದ ಹೊರಬರಲಾರದ ಶೈಲಜಾ ಡಾಕ್ಟರ್ ಚಿದಾನಂದ ಅವರನ್ನು ಒಂಟಿಮಾಡಿ ಒಂದು ದಿನ ಹೋರಟೇ ಬಿಟ್ಟಳು ಇಹಲೋಕದ ಯಾತ್ರೆ ಮುಗಿಸಿಕೊಂಡು. ಈಗ ಚಿದಾನಂದ ಅವರು ಜೀವನದಲ್ಲಿ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಏಕಾಂಗಿಯಾದರು. ಪತ್ನಿಯೆಂದರೆ ಅವರಿಗೆ ಸರ್ವಸ್ವ ಆಗಿದ್ದಳು. ಅವರಿಗೆ ಕೈಕಾಲೇ ಆಡದಂತಾಗಿತ್ತು. ಪುನಃ ಸ್ನೇಹಲತಾ, ಪುಷ್ಪಲತಾ ಬಂದು ನಾಲ್ಕು ದಿನ ಇದ್ದು ತಂದೆಗೆ ಸಮಾಧಾನ ಹೇಳಿ ಹೋಗಿದ್ದರು. ಹೋಗುವಾಗ ತಮ್ಮಲ್ಲಿಗೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುವ ಅಭಿಲಾಷೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರೂ ಡಾಕ್ಟರ ಚಿದಾನಂದ್ ಅದಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಸೂಚಿಸಲಿಲ್ಲ. ಹೆಂಡತಿ ಗತಿಸಿದ ತಿಂಗಳ ನಂತರ ಪುನಃ ತಮ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯಕ್ಕೆ ಹಾಜರಾಗಿದ್ದರು.
    ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಏಳುತ್ತಲೇ ಪ್ರತಿಯೊಂದಕ್ಕೂ ಹೆಂಡತಿಯ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತರಾಗಿದ್ದ ಚಿದಾನಂದ್ರಿಗೆ ಈಗ ಅವಳ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಅವಳಿಲ್ಲದಿರುವಿಕೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಗಮನಕ್ಕೆ ಬರತೊಡಗಿತ್ತು. ಕೆಲವೊಂದು ಸಲ ಅವಳಿಲ್ಲದ ತಮ್ಮ ಜೀವನ ವ್ಯರ್ಥ ಎಂದೂ ಅನಿಸತೊಡಗಿತ್ತು. ಚಿದಾನಂದ್ ಮೈನಸ್ ಶೈಲಜಾ = ಜೀರೋ ಎಂದು ಅರಿವಾಗತೊಡಗಿತ್ತು. ಯಾವುದೇ ಒಂದು ವಸ್ತು ನಮ್ಮ ಜೊತೆಗಿದ್ದಾಗ ಅದರ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಾರೆ ಗೊತ್ತಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅದಿಲ್ಲದಿರುವಾಗ ಅದರ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಪ್ರತಿ ಕ್ಷಣದಲ್ಲೂ ಅರಿವಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಿರ್ಸಗದ ನಿಯಮ ಚಿದಾನಂದರಿಗೆ ಅರಿವಾಗತೊಡಗಿತ್ತು. 2 ತಿಂಗಳು ಕಳೆಯುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅರ್ಧ ಇಳಿದಿದ್ದರು. ಚಿದಾನಂದರ ದೈಹಿಕ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಕಣ್ಣಾರೆ ಕಂಡ ಅವರ ಕೆಲವೊಂದಿಷ್ಟು ಜನ ಸಂಬಂಧಿಕರು, ಸ್ನೇಹಿತರು, ಹಿತೈಷಿಗಳು ಅವರಿಗೆ ಇನ್ನೊಂದು ಮದುವೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಲಹೆ ಸೂಚನೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಕೆಲವೊಬ್ಬರು ಬಹಳಷ್ಟು ಒತ್ತಾಯ ಮಾಡಿದ್ದರು.
    ಚಿದಾನಂದರಿಗೆ 58ನೇ ವಯಸ್ಸು ನಡೆಯುತ್ತಿತ್ತು. ಇನ್ನೂ ಆರೇಳು ತಿಂಗಳುಗಳ ಸವರ್ೀಸು ಇತ್ತು. ರಾತ್ರಿ ಏಕಾಂತದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಯೋಚನೆಗಳು ಅವರ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಮುತ್ತಿಕ್ಕಿ ಮನಸ್ಸಿನ ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಕದಡುತ್ತಿದ್ದವು. ಹೆಂಡತಿಯಿದ್ದಾಗ ಶಾಂತ ಸರೋವರದಂತಿದ್ದ ಅವರ ಮನಸ್ಸು ಈಗ ಉಕ್ಕುತ್ತಿರುವ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಯಂತಾಗಿತ್ತು. ಶಾಂತ ಸರೋವರದಂತಿದ್ದ ಅವರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪುಟಿದೇಳುತ್ತಿದ್ದ ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಅಲೆಗಳ ಆರ್ಭಟದ ಹೊಡೆತಕ್ಕೆ ನುಜ್ಜು ಗುಜ್ಜಾಗಿದ್ದರು. ಇನ್ನೊಂದು ಮದುವೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅವರ ಹಿತೈಷಿಗಳು ನೀಡಿದ್ದ ಸಲಹೆಯನ್ನು ಪರಾಮಷರ್ಿಸಿ ಈ ಇಳಿ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಸರಿಕಾಣುವುದಿಲ್ಲವೆಂದು ತೀಮರ್ಾನಿಸಿ, ಅದರ ಕಡೆಗೆ ಚಿತ್ತ ಹರಿಸುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟರು. ದೇಹ, ಮನಸ್ಸುಗಳೆರಡೂ ಹೆಣ್ಣಿನ ಸಾಂಗತ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಆವಾಗಾವಾಗ ಎಳಸುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಮನೋನಿಗ್ರಹದಿಂದ ತಮ್ಮಷ್ಟಕ್ಕೆ ತಾವೇ ಕಂಟ್ರೋಲ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. ತಮಗೆ ಅಡಿಗೆ ಮಾಡಲಿಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಮನೆಯ ಕೆಲಸಕ್ಕಾದರೂ ಒಬ್ಬ ವಯಸ್ಸಾದ ಅನಾಥ ಹೆಂಗಸನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಆಗಾಗ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರೂ ಇನ್ನೂ ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ಬಂದಿರಲಿಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕೂ ಜನರ ಮಾತುಗಳುಬರಬಹುದೆಂದೂ ಆಲೋಚಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ತಮಗೆ ಆಪ್ತರೆನಿಸಿದವರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿದ್ದ ವಿಚಾರವನ್ನು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಗೆಳೆಯ ರಾಮಚಂದ್ರರಾವ್ ಅವರಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದರು. ಅವರೂ ಸಹ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದರು.
    ಡಾಕ್ಟರ ಚಿದಾನಂದ್ ಇದೇ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿದ್ದ ಒಂದು ದಿನ ಸಮೀಪದ ಹಳ್ಳಿಯ ಮಲ್ಲಮ್ಮ ಪೋಲಿಯೋ ಪೀಡಿತ ತನ್ನ ಮಗನನ್ನು ಕರೆದುಕೊಂಡು ಬಂದು ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ದಾಖಲಿಸಿದ್ದಳು. ಹುಡುಗನಿಗೆ 105 ಡಿಗ್ರಿ ಜ್ವರ, ವಿಪರೀತ ಕೆಮ್ಮು, ಜೊತೆಗೆ ನಿಶ್ಯಕ್ತಿ. ಜ್ವರ ಬಂದು ಆಗಲೇ ಎರಡು ದಿನಗಳ ಮೇಲಾಗಿದ್ದವು. ಊರಲ್ಲಿಯೇ ನೋಡಿದ ವೈದ್ಯರಿಗೆ ಹುಡುಗನ ಜ್ವರ, ಕೆಮ್ಮು ಹತೋಟಿಗೆ ಬರದೇ ಇದ್ದುದರಿಂದ ಡಾಕ್ಟರ ಚಿದಾನಂದ್ ಅವರ ಹತ್ತಿರ ಕಳುಹಿಸಿದ್ದರು. ಹುಡುಗನಿಗೆ ಕೆಂಡದಂಥಹ ಜ್ವರ. 6ನೇಯ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪೋಲಿಯೋದಿಂದ ಬಲಗಾಲುಊನವಾಗಿದೆ. ಜ್ವರ ಕಡಿಮೆಯಾಗದಿದ್ದರೆ ಅನಾಹುತ ಆಗಬಹುದೆಂದು ನೆರೆಹೊರೆಯವರು ಮಲ್ಲಮ್ಮನಿಗೆ ಹೇಳಿ ಹೆದರಿಸಿದ್ದರು. ಮೂವತ್ತೈದರ ಹರೆಯದ ಮಲ್ಲಮ್ಮ, ಮೂವತ್ತನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಗಂಡನನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ವಿಧವೆಯಾಗಿದ್ದಳು. ಇದ್ದ ಎರಡು ಎಕರೆ ಹೊಲವನ್ನು ಸಂಬಂಧಿಕರಿಗೆ ಕೋರಿಗೆ ಕೊಟ್ಟು ಅವರಿವರ ಹೊಲ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೂಲಿ ನಾಲಿ ಮಾಡುತ್ತಾ ಹನ್ನೊಂದು ವರ್ಷದ ಮಗಳು ಸಂಗೀತಾ ಮತ್ತು 7 ವರ್ಷದ ಮಗ ಶಶಿಧರನನ್ನೂ ಸಲಹುತ್ತಿದ್ದಳು. ಊರಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದ ಶಾಲೆಗೆ ಮಕ್ಕಳಿಬ್ಬರನ್ನೂ ಸೇರಿಸಿದ್ದಳು. ಸಂಬಂಧಿಕರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಮಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು, ಮಗನನ್ನೂ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಬಂದು ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಸೇರಿ ಸಿದ್ದಳು. ಮಲ್ಲಮ್ಮ ತುಂಬಾ ಗಾಬರಿಯಲ್ಲಿದ್ದಳು.
    ಡಾಕ್ಟರ ಚಿದಾನಂದ್ ಅವರ ಸತತ ಶುಶ್ರೂಷೆಯಿಂದ 3ನೇ ದಿನ ಶಶಿಧರನ ಜ್ವರ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿತ್ತು. ಅವನ ಆರೈಕೆಯಲ್ಲಿ ಅವರೂ ಎರಡು ದಿನ ನಿದ್ದೆಗೆಟ್ಟಿದ್ದರು. ಹುಡುಗನ ಆರೋಗ್ಯದ ಏರುಪೇರು ಅವರಿಗೊಂದು ರೀತಿಯ ಸವಾಲಾಗಿತ್ತು. ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಬಂದಾಗಿನಿಂದ ಮಲ್ಲಮ್ಮ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಣ್ಣು ಹಚ್ಚಿರಲಿಲ್ಲ. 4ನೇ ದಿನ ಮಗಗೆ ಜ್ವರ ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ ಮಲ್ಲಮ್ಮನ ಮುಖದಲ್ಲಿ ಕೊಂಚ ಗೆಲುವು ಮೂಡಿತ್ತು. ಆಗ ಅವಳಿಗೆ ಇನ್ನೊಂದು ಚಿಂತೆ ಕಾಡತೊಡಗಿತ್ತು. ಡಾಕ್ಟರರು ಎಷ್ಟು ದುಡ್ಡು ಕೇಳುತ್ತಾರೋ ಏನೋ ಎಂದು.
    ಮಲ್ಲಮ್ಮ ಮಗನನ್ನು ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಬಂದ ದಿನದಿಂದ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಅವಳನ್ನು ಅವಲೋಕಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಡಾಕ್ಟರರು. ಎಣ್ಣೆಗೆಂಪು ಬಣ್ಣದ ತೆಳು ಮೈಕಟ್ಟಿನ ಸಾಧಾರಣ ರೂಪಿನ ಹೆಂಗಸು ಆಕೆ. ಮಾನ, ಮಯರ್ಾದೆಗೆ ಅಂಜಿ, ಅಳುಕುವ ಹೆಂಗಸು ಆಕೆಯೆಂದು ಅವರಿಗೆ ಅನಿಸಿತ್ತು. ಮಗನಿಗಾಗಿ ಮಿಡಿಯುತ್ತಿದ್ದ ಆಕೆಯ ಮಾತೃ ಹೃದಯದ ಬಗ್ಗೆ ಅವರಿಗೆ ಅಭಿಮಾನವೆನ್ಸಿತ್ತು. ಶಶಿಧರನನ್ನು ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ದಿನ ಮಲ್ಲಮ್ಮನನ್ನು ತಮ್ಮ ಚೇಂಬರಿಗೆ ಕರೆಸಿದ್ದರು ಡಾಕ್ಟರ್ ಚಿದಾನಂದ್. ದುಡ್ಡು ಕೇಳಲು ಕರೆಸಿರಬೇಕೆಂಬ ಚಿಂತೆಯಲ್ಲಿ ಮೈಯನ್ನು ಹಿಡಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ಡಾಕ್ಟರರ ಎದುರು ನಿಂತಿದ್ದಳು ಮಲ್ಲಮ್ಮ.
    ಡಾಕ್ಟರರು ತಮ್ಮ ಫೀಸಿನ ಬಗ್ಗೆ ಚಕಾರವೆತ್ತದೆ, ಆಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿಚಾರಿಸಿದ್ದರು. ಆಕೆ ಚುಟುಕಾಗಿ ತನ್ನ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸಿದ್ದಳು. ಅಡುಗೆ ಮಾಡುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ವಿಚಾರಿಸಿದ್ದರು. ರೊಟ್ಟಿ, ಚಪಾತಿ, ಪಲ್ಲೆ, ಅನ್ನ, ಸಾರು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದಳು. ಏಳನೇ ಕ್ಲಾಸಿನವರೆಗೂ ಶಾಲೆ ಓದಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದಳು. ತಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಅಡುಗೆ, ಕಸ, ಮುಸುರೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿರುವಂತೆ ತಮ್ಮ ಬೇಡಿಕೆ ಮುಂದಿಟ್ಟಿದ್ದರು ಚಿದಾನಂದ್ ನೇರವಾಗಿ. ಆಕೆಯ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ತಾವೇ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಕೊಡಿಸುವುದಾ ಗಿಯೂ ಹೇಳಿದರು. ಊರಿಗೆ ಹೋಗಿ ತನ್ನ ಮಗಳು ಹಾಗೂ ತನ್ನವರೆನ್ನುವವರ ಜೊತೆ ಮಾತಾಡಿ ಮೂರು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ತಿಳಿಸುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದ್ದಳು. ಬರುವುದಿದ್ದರೆ ತಮ್ಮ ಸಾಮಾನುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಬರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದ್ದಳು ಮಲ್ಲಮ್ಮ ಯಾವುದೇ ಮುಚ್ಚುಮರೆಯಿಲ್ಲದೆ. ಅವಳಿಗೆ ಬರುವುದಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲವಾಗಲಿ ಎಂದು ತಾವೇ ಸ್ವಲ್ಪ ಹಣವನ್ನು ಮಲ್ಲಮ್ಮನಿಗೆ ಕೊಟ್ಟು ಕಳುಹಿಸಿದ್ದರು ಡಾಕ್ಟರ್ ಚಿದಾನಂದ್ ಅಂದು.
    ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಿಂದ ಮಗನನ್ನು ಊರಿಗೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋದ ದಿನ ರಾತ್ರಿಯಿಡೀ ಮಲ್ಲಮ್ಮನಿಗೆ ನಿದ್ದೆ ಹತ್ತಿರ ಸುಳಿಯಲಿಲ್ಲ. ಡಾಕ್ಡರರು ಹೇಳಿದ್ದ ಮಾತುಗಳೇ ಅವಳ ಕಿವಿಯಲ್ಲಿ ಗುಯ್ ಗುಡುತ್ತಿದ್ದವು. ತಾನು ಅವರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕಸ, ಮುಸುರೆ, ಅಡುಗೆಗೆ ಹೋದರೆ, ತನಗೂ ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳಿಗೂ ಒಂದು ನೆಲೆ ಸಿಕ್ಕಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಹೇಗೂ ಮಕ್ಕಳ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಅವರು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈಗಿನ ಮಳೆ, ಬೆಳೆ ನನ್ನ ಆದಾಯ ನೋಡಿದರೆ, ಬಹಳೆಂದರೆ ಹತ್ತನೇ ಕ್ಲಾಸಿನವರೆಗೆ ನಾ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಓದಿಸಬಹುದು. ಡಾಕ್ಟರರ ಹೆಂಡತಿ ತೀರಿಕೊಂಡು ಸ್ವಲ್ಪ ದಿನಗಳಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಮನೆಗೆಲಸದ ಜೊತೆಗೆ ತನ್ನನ್ನು ತಮ್ಮ ಭೋಗಕ್ಕೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದೇ? ಈ ಮನುಷ್ಯನನ್ನು ನೋಡಿದರೆ ಹಂಗ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ನಾ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಅವರ ನೋಟದಲ್ಲಿ ಅಂಥಹದ್ದೇನು ಕಾಣಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಯಾವ ಹುತ್ತದೊಳಗೆ ಯಾವ ಹಾವೋ ಏನೋ? ನನ್ನದು ಅಂತ ಸ್ವಂತದ್ದು ಏನಿದೆ? ಈ 2 ಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ಅಂತ ಈ ನನ್ನ ದೇಹ ಕಟಿಪಿಟಿ ಪಡುತ್ತಿದೆ ಅಷ್ಟೇ. ನಾ ಮಾಡುವುದೆಲ್ಲಾ ಈಗ ಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ಅಲ್ಲವೇ? ಡಾಕ್ಟರರ ಮನೆಗೆ ಹೋದ ಮೇಲೆ ಅವರು ನನ್ನ ದೇಹದ ಮೇಲೆ  ಕಣ್ಣಾಕಿದರೆ ನಾ ನನ್ನನ್ನು ಸಂತೋಷದಿಂದ ಅವರಿಗೆ ಅಪರ್ಿಸಿಕೊಂಡರೆ ತಪ್ಪೇನೂ ಅನಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದೆನ್ಸಿತ್ತಿದೆ. ಯಾಕೆಂದರೆ ಅವರು ನನ್ನ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ದಾರಿ ದೀಪವಾಗಲಿದ್ದಾರೆ. ಈಗಲೇ ಇಂಥಹ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡುವುದೇಕೆ? ಅಂಥಹ ಪ್ರಸಂಗ ಬಂದರೆ ಆವಾಗ ವಿಚಾರ ಮಾಡಿದರಾಯಿತು ಅಲ್ಲವೇ? ಸಧ್ಯಕ್ಕೆ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಡಾಕ್ಟರ ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಂಡರಾಯಿತು ಎಂದು ಮಲ್ಲಮ್ಮ ಅಂತಿಮ ನಿಧರ್ಾರಕ್ಕೆ ಬರುವುದರೊಳಗಾಗಿ ಪೂರ್ವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ನೇಸರ ತನ್ನ ಹೊಂಗಿರಣಗಳನ್ನು ಪಸರಿಸುತ್ತಾ ಮೇಲೇರತೊಡಗಿದ್ದ. ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಮಗಳು ಸಂಗೀತಾ ಮತ್ತು ಶಶಿಧರಗೆ ಡಾಕ್ಟರು ಹೇಳಿದ್ದನ್ನು ತಿಳಿಸಿ, ಒಪ್ಪಿಸಿ, ಗಂಟು ಮೂಟೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಡಾಕ್ಟರರ ಮನೆ ಸೇರಿದ್ದಳು.
    ಸಂಗೀತಾ ಮತ್ತು ಶಶಿಧರ ಇಬ್ಬರನ್ನೂ ಒಳ್ಳೆಯ ಶಾಲೆಗೆ ಸೇರಿಸಿದ್ದರು ಡಾಕ್ಟರರು. ಮಲ್ಲಮ್ಮ ಡಾಕ್ಟರರ ಮನೆಯ ಶಿಷ್ಟಾಚಾರಗಳಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳತೊಡ ಗಿದ್ದಳು. ಅವರ ಮನೆಯ ರೀತಿ, ರಿವಾಜುಗಳನ್ನು ರೂಢಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ರುಚಿ, ರುಚಿಯಾದ ಅಡುಗೆ ಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದಳು. ತನ್ನ ವೇಷ, ಭೂಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ, ಆಧುನಿಕತೆಗೆ ತನ್ನನ್ನು ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳತೊಡಗಿದ್ದಳು. ತನ್ನ ಆಡು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಸುಧಾರಣೆ ಮಾಡಿ ಕೊಂಡಿದ್ದಳು. ಪಟ್ಟಣಕ್ಕೆ ಬಂದು ಪಟ್ಟಣದವಳಂತೆಯೇ ಆಗಲು ಸತತ ಪ್ರಯತ್ನ ನಡೆಸಿದ್ದಳು.
    ಮಲ್ಲಮ್ಮ ಡಾಕ್ಟರರ ಮನೆಗೆ ಬಂದು ಎರಡು ತಿಂಗಳು ಕಳೆದಿದ್ದವು. ಅವಳ ನಡತೆ, ಕೆಲಸದ ಪರಿ, ಕೆಲಸದಲ್ಲಿನ ಅಚ್ಚುಕಟ್ಟುತನ ಡಾಕ್ಟರರ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ತುಂಬಾ ಹಿಡಿಸಿದ್ದವು. ಮಕ್ಕಳಿಬ್ಬರೂ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಮ್ಮ ದೈನಂದಿನ ಹೋಂವರ್ಕನ್ನು ಮುಗಿಸಿಕೊಂಡು ಊಟ ಮಾಡಿ ಒಂಭತ್ತುವರೆಗೆಲ್ಲಾ ಮಲಗಿ ಬಿಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಡಾಕ್ಟರರು ಒಂಭತ್ತುವರೆಯ ನಂತರ ಊಟಕ್ಕೆ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. ನಂತರ ಮಲ್ಲಮ್ಮನ ಊಟ. ಊಟದ ನಂತರ ಅಡಿಗೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿನ ಕೆಲಸ ಮುಗಿಸಿಕೊಂಡು ಹಾಸಿಗೆಗೆ ಬೆನ್ನು ಹಚ್ಚುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ರಾತ್ರಿ ಹತ್ತುವರೆ ಗಂಟೆಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಆಕೆಗೆ.
    ಅಂದು ಮಲ್ಲಮ್ಮ ತನ್ನ ಕೆಲಸಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ಮುಗಿಸಿದಾಗ ಹತ್ತುವರೆ ದಾಟಿತ್ತು. ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಮಲಗುತ್ತಿದ್ದ ಆಕೆ ತಮ್ಮ ರೂಮಿಗೆ ಹೋಗದೇ, ಡಾಕ್ಟರರು ಮಲಗುವ ಕೋಣೆಯ ಬಾಗಿಲು ಬಡಿದಿದ್ದಳು. ಬಾಗಿಲನ್ನು ತೆಗೆದ ಡಾಕ್ಟರರು, ಏನು ಮಲ್ಲಮ್ಮ, ಆರಾಮ ಇದೆ ತಾನೆ? ಮಕ್ಕಳು ಹುಷಾರು ಇರುವವಲ್ಲವೇ? ಅವಳ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಕ್ಷೇಮ ಸಮಾಚಾರ ವಿಚಾರಿಸತೊಡಗಿದ್ದರು. ಎಲ್ಲರೂ ಚಿನ್ನಾಗಿಯೇ ಇದ್ದೇವೆ ಸಾಹೇಬ್ರೆ. ನನ್ನ ಕುಟುಂಬದ ಮೇಲೆ ನಿಮ್ಮ ಋಣದ ಭಾರ ಜಾಸ್ತಿಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅದಕ್ಕೇ,... ಅದಕ್ಕೇ... ನಾನೊಂದು ತೀಮರ್ಾನಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದೇನೆ ಸಾಹೇಬ್ರೇ. ನನ್ನನ್ನೇ ತಮಗೆ ಅಪರ್ಿಸಿಕೊಂಡು ನಮ್ಮ ಮೇಲಿರುವ ಋಣದ ಭಾರ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಮಲ್ಲಮ್ಮ ಉಸಿರು ಬಿಗಿ ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಒಂದೊಂದೇ ಶಬ್ದ ಹೇಳಿದ್ದಳು.
    ಏನು? ನೀ ಏನು ಹೇಳ್ಲಿಕ್ಕತ್ತೀ ಅಂತ ನಿನಗೆ ಅರಿವು ಐತೆನು ಮಲ್ಲಮ್ಮ? ನೀ ನಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ಬಂದಾಗಿನಿಂದ ನನ್ನ ಮನಸ್ಸು ದ್ವಂದ್ವದಲ್ಲಿತ್ತು. ನನಗ ಹೆಂಡ್ತಿ ಇಲ್ಲ. ನಿನಗೆ ಗಂಡ ಇಲ್ಲ. ಇಬ್ಬರೂ ದೈಹಿಕ ಕಾಮನೆಗಳನ್ನು ಯಾವ ನಿಭರ್ಿಡೆಯಿಲ್ಲದೇ ತಣಿಸಿ ಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂದು ನಾನೂ ಸಹ ಎಷ್ಟೋ ಸಾರೆ ಯೋಚಿಸಿರುವೆ. ಹೇಗೂ ನೀ ನಾ ಹೇಳಿದಂಗ ಕೇಳುವಿ ಎಂದು ನನಗೆ ಖಾತ್ರಿ ಇತ್ತು. ಆದ್ರ ಬಹಳ ಆಳವಾಗಿ ಯೋಚಿಸಿದ ಮೇಲೆ, ನಾ ಆ ರೀತಿ ಯೋಚಿಸುವುದು ಸರಿಯಲ್ಲ ಎಂದು ಅನಿಸ ತೊಡಗಿತು. ಭಾರತದ ನಾರಿಗೆ ತನ್ನತನ ಉಳಿಸಿಕೊ ಳ್ಳುವುದರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ತೃಪ್ತಿ ಇದೆ ಎಂಬ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಬರತೊಡಗಿತು. ನಿನ್ನ ಭಾವನೆಗಳಿಗೆ ಘಾಸಿ ಮಾಡುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ, ಪವಿತ್ರ ಸಂಬಂಧವನ್ನೇಕೆ ಹುಟ್ಟುಹಾಕಬಾರದು? ಎಂಬ ವಿಚಾರ ಗಟ್ಟಿಯಾಯಿತು ಮನದಲ್ಲಿ. ನನ್ನ ಗಂಡು ಮಗನ ಅಡ್ರೆಸ್ ಇದುವರೆಗೂ ಪತ್ತೆ ಆಗಿಲ್ಲ. ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿಬ್ಬರೂ ದೂರದ ದೇಶ, ದೂರದ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಇದ್ದಾರೆ. ಇಳಿ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅವರಿಂದ ನನಗೇನೂ ಕಿಂಚಿತ್ತು ಸಹಾಯ ಆಗಲಿಕ್ಕಿಲ್ಲ. ನಿನ್ನನ್ನೇ ನನ್ನ ಸ್ವಂತ ಮಗಳೆಂದೇಕೆ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಾರದು? ಸಂಗೀತಾ, ಶಶಿಧರ ಅವರನ್ನೇ ನನ್ನ ಸ್ವಂತ ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳೆಂದೇಕೇ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಾರದು? ಎಂದುಕೊಂಡೆ ನನ್ನಲ್ಲೇ. ನೋಡಮ್ಮಾ, ನಿನ್ನಿಂದ ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಯಾವ ತರಹದ ಋಣದ ಭಾರವೂ ಇಲ್ಲ, ಇಬ್ಬರೂ ಪವಿತ್ರ ಸಂಬಂಧಕ್ಕೆ ನಾಂದಿ ಹಾಡೋಣ. ಇಂದಿನಿಂದ ನೀನೇ ನನ್ನ ಸ್ವಂತ ಮಗಳು, ನಿನ್ನ ಮಕ್ಕಳೇ ನನ್ನ ಸ್ವಂತ ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳು. ಈಗಾಗಲೇ ಬಹಳ ಹೊತ್ತಾಗಿದೆ. ಹೋಗಿ ಹಾಯಾಗಿ ಮಲಗು ಎಂದು ತಮ್ಮ ಮನದಾಳದ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದರು ಡಾಕ್ಟರ್ ಚಿದಾನಂದ್.
    ಅಪ್ಪಾಜಿ, ನನ್ನ ಕ್ಷಮಿಸಿ ಬಿಡಿರಿ ಎಂದು ಮಲ್ಲಮ್ಮ ಡಾಕ್ಟರರ ಪಾದಗಳಿಗೆರಗಿ, ಅವರೆದೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಮುಖ ಹುದುಗಿಸಿ ಸಾಂತ್ವನ ಪಡೆಯತೊಡಗಿದಳು. ಆಗ ಡಾಕ್ಟರ್ ಚಿದಾನಂದರಿಗೆ ನೆನಪಾದದ್ದು ಅಲ್ಲಮ ಪ್ರಭುರವರ ವಚನ. ಎತ್ತಣ ಮಾಮರ, ಎತ್ತಣ ಕೋಗಿಲೆ, ಎತ್ತಣಿಂದೆತ್ತ ಸಂಬಂಧವಯ್ಯಾ.

ಎಸ್. ಶೇಖರಗೌಡ,
ಮುಖ್ಯ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರು,
ಸ್ಟೇಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಹೈದರಾಬಾದ್, ಆರ್.ಸಿ.ಪಿ.ಸಿ., ಲಿಂಗಸ್ಗೂರು
(9448989332)

ಮಣಿಶಂಕರ್ರನ್ನು ಹೊರಗಟ್ಟಿದವರು ಪ್ರಣಬ್ರನ್ನು ಬಿಡುತ್ತಾರಾ?

    ವೊಡಾಪೋನ್, ಏಸರ್ೆಲ್-ಮ್ಯಾಕ್ಸಿಸ್, ವಾಲ್ಮಾಟರ್್
ಮುಂತಾದ ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಂಪೆನಿಗಳು ಹಾಗೂ ಬ್ರಿಟನ್, ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್, ಅಮೇರಿಕ, ಸ್ವಿಟ್ಜರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ನಂತ ಪ್ರಬಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಒತ್ತಡಗಳಿಂದಾಗಿ ಪ್ರಣವ್ ಮುಖಜರ್ಿಯನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಅಭ್ಯಥರ್ಿಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆಯೇ? ಹಣಕಾಸು ಖಾತೆಯನ್ನು ಅವರಿಂದ ಕಿತ್ತುಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಭಾರೀ ಷಡ್ಯಂತ್ರಗಳು ನಡೆದಿವೆಯೇ?
ಇವು ಬರೇ ಅನುಮಾನಗಳಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ..
    2012 ಮೇ 7ರಂದು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ಕೊಟ್ಟ ಅಮೇರಿಕದ ವಿದೇಶಾಂಗ ಕಾರ್ಯದಶರ್ಿ ಹಿಲರಿ ಕ್ಲಿಂಟನ್, ಮೊದಲು ಪ್ರಧಾನಿ ಮನಮೋಹನ್ ಸಿಂಗ್ ರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಾರೆ. ಇರಾನ್ ನ ಜೊತೆ ಭಾರತದ ಸಂಬಂಧ, ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರಾಟ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲೇ ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆಗೆ (ಈಆ - ಈಠಡಿಜರಟಿ ಆಡಿಜಛಿಣ ಟಿತಜಣಟಜಟಿಣ ) ಅವಕಾಶ ಒದಗಿಸುವುದು, ಏಸರ್ೆಲ್-ಮ್ಯಾಕ್ಸಿಸ್ ನಡುವಿನ ಒಪ್ಪಂದದ ಕುರಿತಂತೆ ಇರುವ ತಕರಾರುಗಳು ಮತ್ತು ತೈಲ, ಗ್ಯಾಸ್ ಮತ್ತು ಪರಮಾಣು ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಸುದೀರ್ಘ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ಆ ಬಳಿಕ, ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರಾಟ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ವಾಲ್ಮಾಟರ್್ನಂಥ ಬೃಹತ್ ಕಂಪೆನಗಳ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಪ್ರಬಲವಾಗಿ ವಿರೋಧಿಸುವ ಮಮತಾ ಬ್ಯಾನಜರ್ಿಯನ್ನು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಕ್ಲಿಂಟನ್ ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಾರೆ. ಅಷ್ಟಕ್ಕೂ ಹಿಲರಿ ಕ್ಲಿಂಟನ್ ರ ಸ್ಥಾನಮಾನ, ಹುದ್ದೆಯ ಎದುರು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಮಮತಾ ಯಾವ ಲೆಕ್ಕ? ಆದರೂ ಹಿಲರಿಯೇ ಮಮತಾರ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಿದ್ದೇಕೆ? ಮಮತಾರ ತೃಣಮೂಲ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಯುಪಿಎಯ ಅಂಗಪಕ್ಷವಾಗಿದ್ದು, ಈ ಆ  ಗೆ ಅದು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಿರುವ ವಿರೋಧವನ್ನು ತಣ್ಣಗಾಗಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಆ ಭೇಟಿ ಹೊಂದಿತ್ತು ಅನ್ನುವುದನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆಯಬಹುದಾ?
ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಂಪೆನಿಗಳ ಲಾಬಿಯ ಪರಿಚಯ ಇದ್ದವರು, ಹಿಲರಿ ಕ್ಲಿಂಟನ್ ರ ಬಂಗಾಳ ಭೇಟಿಯನ್ನು ಕ್ಷುಲ್ಲಕ ಅನ್ನಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ.
ಹಿಲರಿ - ಮಮತಾ
    ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನ ಮೂಲಕ ವಿದ್ಯುತ್ ತಯಾರಿಸುವ ಬೃಹತ್ ಯೋಜನೆಯನ್ನು 1990ರಲ್ಲಿ ಎನ್ರಾನ್ ಭಾರತದ ಮುಂದಿಡುತ್ತದೆ. ಅದರ ಬೆನ್ನಿಗೇ ಇಂಧನ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಇಲಾಖೆಯ ಕಾರ್ಯದಶರ್ಿಗಳ ಜೊತೆ ಅಮೇರಿಕದ ವಿದೇಶಾಂಗ ಕಾರ್ಯದಶರ್ಿ ಹೆನ್ರ ಕಿಸಿಂಜರ್ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಎನ್ರಾನನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಒಪ್ಪಂದವಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತದ ನೀತಿ ನಿರೂಪಕರಲ್ಲಿ (ಕಠಟಛಿಥಿ ಒಚಿಞಜಡಿ) ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವುದಕ್ಕೆ 60 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ಖಚರ್ು ಮಾಡಿರುವೆನೆಂದು ಆ ಬಳಿಕ ಎನ್ರಾನ್ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅಂದಹಾಗೆ, ಅಂದು ಎನ್ರಾನ್ ನ ಪರ ಕಿಸಿಂಜರ್ ಬಂದಿದ್ದರೆ ಇಂದು ಅಮೇರಿಕದ ವಾಲ್ಮಾಟರ್್ ಪರ ಹಿಲರಿ ಬಂದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಗೆ ಹೇಳುವುದು? ಮೆಕ್ಸಿಕೋದ ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರಾಟ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ತಾನು ಲಂಚ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದೆ ಎಂದು ವಾಲ್ಮಾಟರ್್ ಇತ್ತೀಚೆಗಷ್ಟೆ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಅದು ಅಮೇರಿಕದಲ್ಲಿ ವಿವಾದವನ್ನೂ ಉಂಟು ಮಾಡಿತ್ತಲ್ಲದೆ ತನಿಖೆಗೂ ಆದೇಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ನಜವಾಗಿ, ವಾಲ್ ಮಾಟರ್್ ನಂತಹ ಬೃಹತ್ ಕಂಪೆನಿಗಳು ಲಂಚ ಕೊಟ್ಟೋ, ಲಾಬಿ ನಡೆಸಿಯೋ ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳಿಂದ ಕಾಂಟ್ರ್ಯಾಕ್ಟ್ ಗಳನ್ನು ಪಡಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. 190 ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ, 3,60,000 ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿರುವ ಯುರೋಪಿನ ಬೃಹತ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕಲ್ ಕಂಪೆನಿ ಸಿಯೆಮೆನ್ಸ್ ಗೆ (ಖಜಟಜಟಿ) 2011 ಡಿಸೆಂಬರ್ನಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿ 1.6 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ದಂಡ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು. 2001ರಿಂದ 2011ರ ನಡುವೆ ಅಜರ್ೆಂಟೀನಾ, ಬಾಂಗ್ಲಾ, ಚೀನಾ, ರಷ್ಯಾ, ವೆನೆಝುವೇಲಾ ಮತ್ತಿತರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಲಂಚದ ಮೂಲಕ ಅದು ಕಾಂಟ್ರ್ಯಾಕ್ಟ್ ಗಳನ್ನು ಪಡಕೊಂಡಿರುವುದು ತನಿಖೆಯಿಂದ ಬಹಿರಂಗವಾಗಿತ್ತು. ನಿಜವಾಗಿ ಸಿಯೆಮೆನ್ಸ್ ಅನ್ನು ಇಸ್ರೇಲ್ ಸಹಿತ ಯುರೋಪಿಯನ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳೆಲ್ಲಾ ಬಹಿಷ್ಕರಿಸಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಜರ್ಮನಿಯ ಈ ಸಿಯೆಮೆನ್ಸ್, ಎರಡನೇ ವಿಶ್ವ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಹಿಟ್ಲರ್ ನನ್ನು ಬಹಿರಂಗವಾಗಿ ಬೆಂಬಲಿಸಿತ್ತು. ನಾಝಿ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಚಂದಾ ಎತ್ತಿತ್ತು. ಯಹೂದಿಗಳನ್ನು ವಿದ್ಯುತ್ ಹಾಯಿಸಿ ಕೊಲ್ಲಲಾಗಿದೆಯೆಂದು (ಹಾಲೋಕಾಸ್ಟ್) ಹೇಳಲಾಗುವ ಕಾನ್ಸನ್ ಟ್ರೇಶನ್ ಕ್ಯಾಂಪ್ ಗೆ (ಮನೆ) ವಿದ್ಯುತ್ ಹರಿಸಲು ಬೇಕಾದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟದ್ದು ಇದೇ ಸಿಯೆಮೆನ್ಸ್. ಆದರೆ ಹಾಲೋಕಾಸ್ಟನ್ನು ಒಪ್ಪದ ಅಹ್ಮದಿ ನೆಜಾದ್ ರನ್ನು ಖಂಡಿಸುವ, ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ ಸಾಹಿತಿ ಗುಂಥರ್ ಗ್ರಾಸ್ ಗೆ ಬಹಿಷ್ಕಾರವನ್ನು ಹಾಕುವ ಇದೇ ಇಸ್ರೇಲ್, 2009ರಲ್ಲಿ ಸಿಯೆಮೆನ್ಸ್ ಜೊತೆ 418 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ಮೊತ್ತದ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಏನೆಂದು ಕರೆಯಬೇಕು? ಅಂದಹಾಗೆ ಹಾಲೋಕಾಸ್ಟನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುವುದು ಯುರೋಪಿಯನ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಾರ್ಹ ಅಪರಾಧ. ಅವೇ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಹಾಲೋಕಾಸ್ಟ್ ಗೆ ಸಹಕರಿಸಿದ ಸಿಯೆಮೆನ್ಸ್ ಗೆ ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ ಗಳನ್ನೂ ಕೊಡುತ್ತಿವೆ. ಇದಕ್ಕೇನು ಕಾರಣ?
    1950ರಿಂದಲೇ ಭಾರತ ಸರಕಾರದ ನೀತಿಗಳ ಮೇಲೆ ವಿದೇಶಿ ಪ್ರಭಾವಗಳು ಇದ್ದಿದ್ದರೂ 1980ರ ವರೆಗೆ ಅದಕ್ಕೊಂದು ಮಿತಿ, ನಿಯಂತ್ರಣ ಇತ್ತು.
    ಆದರೆ, 1986 ಮಾಚರ್್ 26ರಂದು ಸ್ವೀಡನ್ನ ಬೋಫೋಸರ್್ ಕಂಪೆನಿಯೊಂದಿಗೆ 1500 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಯ ವ್ಯವಹಾರಕ್ಕೆ ಭಾರತ ಯಾವಾಗ ಸಹಿ ಹಾಕಿತೋ ಅಂದಿನಿಂದಲೇ ಭಾರತದ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳನ್ನು ಆಳುವ ಹಂತಕ್ಕೆ ವಿದೇಶಿ ಕಂಪೆನಿಗಳು ತಲುಪಿಬಿಟ್ಟವು. 1987 ಎಪ್ರಿಲ್ 16ರಂದು ಸ್ವೀಡನ್ನ ರೇಡಿಯೊಂದು ಮೊತ್ತಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಬೋಫೋಸರ್್ ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಲಂಚ ಪಾವತಿಯಾಗಿರುವುದಾಗಿ ಸುದ್ದಿ ಸ್ಫೋಟಿಸಿತು. ಬೋಫೋಸರ್್ ಕಂಪೆನಿಯ ನಿದರ್ೇಶಕ ಮಾಟರ್ಿನ್ ಲಿಬರ್ೊರ ಖಾಸಗಿ ಡೈರಿಯೊಂದರ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಾ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಮ್ ಎಂಬ ಪತ್ರಕತರ್ೆ ದಿ ಹಿಂದೂ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಇಡೀ ಬೋಫೋಸರ್್ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನೇ ಬಿಚ್ಚಿಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗ ಜನ ದಂಗಾಗಿ ಬಿಟ್ಟರು. ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಬಿರುಗಾಳಿ ಎದ್ದಿತು. ಇಟಲಿಯ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ದಲ್ಲಾಳಿ ಒಟ್ಟಾವಿಯೋ ಕ್ವಟ್ರೋಚಿ ಮತ್ತು ರಾಜೀವ್ ಗಾಂಧಿ ನಡುವೆ ಇದ್ದ ಸಂಬಂಧ, ಬೋಫೋಸರ್್ ನಿದರ್ೇಶಕ ಮಾಟರ್ಿನ್ ರ ಡೈರಿಯಲ್ಲಿ ಕಿ ಮತ್ತು ಖ ಎಂಬ ಸಾಂಕೇತಿಕ ಅಕ್ಷರಗಳಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಲಂಚದ ವಿವರಗಳು, ಸ್ವಿಸ್ ಬ್ಯಾಂಕಲ್ಲಿ ಕ್ವಟ್ರೋಚಿ ಹೊಂದಿದ್ದ ಎರಡು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳು ಮತ್ತು ಕೋಟ್ಯಂತರ ದುಡ್ಡುಗಳ ವಿವರಗಳೆಲ್ಲಾ ಬಹಿರಂಗವಾದುವು. ಬಳಿಕ ಸಿಬಿಐಗೆ ತನಿಖೆಯ ಹೊಣೆಯನ್ನು ವಹಿಸಲಾಯಿತಲ್ಲದೇ ಕ್ವಟ್ರೋಚಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಇಂಟರ್ ಪೋಲ್ ವಾರೆಂಟನ್ನು ಹೊರಡಿಸಲಾಯಿತು. ಇದೇ ವೇಳೆ, ಯೂನಿಯನ್ ಕಾಬರ್ೈಡ್ ದುರಂತದ ಪ್ರಮುಖ ಆರೋಪಿ ವಾರನ್ ಆಂಡರ್ಸನ್ ನನ್ನು ಭಾರತದಿಂದ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಅಂದಿನ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸರಕಾರವು ವಿದೇಶಕ್ಕೆ ರಾತೋರಾತ್ರಿ ವಿಮಾನದಲ್ಲಿ ಕಳುಹಿಸಿ ಕೊಟ್ಟಂತೆ ಕ್ವಟ್ರೋಚಿಯನ್ನೂ ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ವಿದೇಶಕ್ಕೆ ರವಾನಿಸಿತು. ಇಂಟರ್ ಪೋಲ್ ವಾರೆಂಟ್ ಇದ್ದರೂ ಕ್ವಟ್ರೋಚಿ ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸಂದರ್ಶನ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದ. 2007 ಫೆಬ್ರವರಿ 6ರಂದು ಇಂಟರ್ ಪೋಲ್ ವಾರೆಂಟ್ ಪ್ರಕಾರ ಅಜರ್ೆಂಟೀನಾದಲ್ಲಿ ಕ್ವಟ್ರೋಚಿಯನ್ನು ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತಾದರೂ ಸಿಬಿಐಯು ಗೊತ್ತೇ ಇಲ್ಲದಂತೆ ನಟಿಸಿತು. ಆತನನ್ನು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಅದು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದೇ ಬಂಧನದ 4 ತಿಂಗಳ ಬಳಿಕ ಜೂನ್ ನಲ್ಲಿ. ಸಿಬಿಐಯ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನೇ ಅಜರ್ೆಂಟೈನಾ ಕೋಟರ್ು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿತು. ಸರಿಯಾದ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನೇ ಒದಗಿಸದ ನಿಮಗೆ ಕ್ವಟ್ರೋಚಿಯನ್ನು ಕೊಡಲಾರೆ ಅಂದಿತು. ನಿಜವಾಗಿ, ಕ್ವಟ್ರೋಚಿ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯದಂತೆ ಭಾರತ ಸರಕಾರಕ್ಕೆ ತಾಕೀತು ಮಾಡಲು ವಿದೇಶಿ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮುಖಾಂತರ ಬೋಫೋಸರ್್ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿತ್ತು. ಹೀಗಿರುವಾಗ ಸಿಬಿಐ ಮಾಡುವುದಾದರೂ ಏನು? ಜವಾಹರ ಲಾಲ್ ನೆಹರು ಯುನಿವಸರ್ಿಟಿಯಲ್ಲಿ ನಿದರ್ೇಶಕರಾಗಿರುವ ಅರುಣ್ ಕುಮಾರ್ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ದಿ ಹಿಂದೂ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಹೀಗೆ ಬರೆದಿದ್ದರು.
    ನಾನು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಮಾಜಿ ಸಚಿವರೊಬ್ಬರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದೆ. ಕಪ್ಪು ಹಣದ ಬಗ್ಗೆ ಅವರಲ್ಲಿ ಮಾತಾಡಿದೆ. ಅವರು ಬೋಫೋಸರ್್ ಫೈಲನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಒಮ್ಮೆ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿದ್ದರಂತೆ. ಆಗ ಪ್ರಧಾನಿಯವರು, ಆ ಫೈಲನ್ನು ಮುಚ್ಚಿಬಿಡು. ಅದನ್ನು ತೆರೆದರೆ ನನ್ನ ಜೀವಕ್ಕೆ ಅಪಾಯ ಇದೆ ಎಂದಿದ್ದರಂತೆ.
    ಆದ್ದರಿಂದಲೇ, ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಪ್ರಣವ್ ಮುಖಜರ್ಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಅನುಮಾನಗಳು ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುವುದು..
ಚಿದಂಬರಂ ರಿಂದ ಹಣಕಾಸು ಖಾತೆಯನ್ನು ಪಡಕೊಂಡ ಪ್ರಣವ್ ಮುಖಜರ್ಿಯವರು, 2ಜಿ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಂನ ಬಗ್ಗೆ ಕಠಿಣ ನಿಲುವನ್ನು ತಾಳಿದರು. ಒಂದು ಹಂತದಲ್ಲಿ ಚಿದಂಬರಮ್ ರ ವಿರುದ್ಧವೇ ಧ್ವನಿ ಎತ್ತಿದರು. ಕಪ್ಪು ಹಣವನ್ನು ಭಾರತಕ್ಕೆ ತರುವ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಅವರಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟ ನಿಲುವು ಇತ್ತು. ವೊಡಾಪೋನ್ ವಿವಾದದಲ್ಲಿ ಅವರ ಕಠಿಣ ನಿಲುವು, ಬ್ರಿಟನ್ ಮತ್ತು ನೆದರ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಗಳನ್ನು ತಳಮಳಗೊಳಿಸಿತ್ತು. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ಭಾರತದಿಂದ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ತಂತ್ರವೊಂದಕ್ಕೆ ವೊಡಾಪೋನ್ ಕೈ ಹಾಕಿತ್ತು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅದು ಕಂಪೆನಿಯ ನಿಜವಾದ ಮಾಲಿಕರ ಗುರುತನ್ನು ಅಡಗಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿತು. ಮಾರಿಷಸ್ ಮೂಲಕ ಬಂಡವಾಳ ಬಂದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ತೆರಿಗೆ ವಿನಾಯಿತಿಯಿದೆ ಅನ್ನುವ 2003ರ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋಟರ್್ ನ ತೀರ್ಪನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಿಸಲು ವೊಡಾಪೋನ್ ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸಿತು. ಆಝಾದಿ ಬಚಾವೋ ಆಂದೋಲನ್ ಮತ್ತು ಭಾರತ ಸರಕಾರದ ನಡುವಿನ ವಿವಾದವನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋಟರ್್ ನೀಡಿದ ಈ ತೀರ್ಪನ್ನು ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಂಪೆನಿಯಾದ ವೊಡಾಫೋನ್ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಮುಖಜರ್ಿ ಬಲವಾಗಿ ವಿರೋಧಿಸಿದರು. ವೊಡಾಫೋನ್ ಗೆ ತೆರಿಗೆ ವಿನಾಯಿತಿ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಪಟ್ಟು ಹಿಡಿದರು. ನಿಜವಾಗಿ ಚಿದಂಬರಮ್ ವಿತ್ತ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ ನಡೆದ 2ಜಿ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್ ನ ಬಗ್ಗೆ, ವೊಡಾಫೋನ್, ಏಸರ್ೆಲ್-ಮ್ಯಾಕ್ಸಿಸ್ ನಂತಹ ಬೃಹತ್ ಕಂಪೆನಿಗಳ ವ್ಯವಹಾರದ ಕುರಿತಂತೆ ಮುಖಜರ್ಿಯ ನಿಲುವು ಕಾಪರ್ೋರೇಟ್ ವಲಯದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಅಸಮಾಧಾನವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿವೆ. ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ವಿತ್ತ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಕಾಪರ್ೋರೇಟ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಇವತ್ತು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ.
    ಯಾರೇನೇ ಹೇಳಲಿ, ಭಾರತ ಸಹಿತ ಜಗತ್ತಿನ ಹೆಚ್ಚಿನೆಲ್ಲಾ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನೀತಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು ಬೃಹತ್ ಕಂಪೆನಿಗಳೇ. ಯಾರಿಗೆ ಯಾವ ಖಾತೆ ಕೊಡಬೇಕು, ಯಾರು ಪ್ರಧಾನಿ ಆಗಬೇಕು, ವಿದೇಶಾಂಗ, ಹಣಕಾಸು, ಆರೋಗ್ಯಮಂತ್ರಿ ಯಾರಾಗಬೇಕೆಂದು ತೀಮರ್ಾನಿಸುವುದೂ ಅವುಗಳೇ. ಅವು ತಮ್ಮ ಬಯಕೆಯನ್ನು ಅಮೇರಿಕದಂಥ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮುಖಾಂತರ ಜಾರಿಗೆ ತರುತ್ತವೆ. ಅಗತ್ಯ ಬಂದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಹಿಲರಿ, ಒಬಾಮಾ, ಕ್ಯಾಮರೂನ್ ಗಳು ಬೃಹತ್ ಕಂಪೆನಿಗಳ ಸಿಇಓಗಳೊಂದಿಗೆ ಆಯಾ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಒಪ್ಪಂದ ಕುದುರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಲಂಚ ಪಾವತಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಒಗ್ಗದವರಿಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಹುದ್ದೆಯನ್ನೋ ದುರ್ಬಲ ಇಲಾಖೆಯನ್ನೋ ಕೊಟ್ಟು ಅಟ್ಟಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಭಾರತ-ಇರಾನ್ ಗ್ಯಾಸ್ ಪೈಪ್ ಲೈನ್ ನ ಪರ ಬಲವಾಗಿ ವಾದಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಮಣಿಶಂಕರ್ ಅಯ್ಯರ್ ರಿಂದ 2006ರಲ್ಲಿ ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಖಾತೆಯನ್ನು ಕಸಿದು ಅವರಿಗೆ ಮನಮೋಹನ್ ಸಿಂಗ್ರು ಕ್ರೀಡಾ ಖಾತೆಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದರು. ಇದಕ್ಕೆ ಅಯ್ಯರ್ ರ ಇರಾನ್ ಪರ ನಿಲುವು ಕಾರಣ ಎಂದು ಅಗ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅಮೇರಿಕದ ರಾಯಭಾರಿ ಆಗಿದ್ದ ಡೇವಿಡ್ ಮುಲ್ ಫೊಡರ್್ ಬಹಿರಂಗವಾಗಿಯೇ ಹೇಳಿದ್ದರು. ಇದೀಗ ಪ್ರಣವ್ ಮುಖಜರ್ಿ..
ಅಷ್ಟೇ ವ್ಯತ್ಯಾಸ.
ಏ.ಕೆ ಕುಕ್ಕಿಲ

ಮಣಿಶಂಕರ್ರನ್ನು ಹೊರಗಟ್ಟಿದವರು ಪ್ರಣಬ್ರನ್ನು ಬಿಡುತ್ತಾರಾ?



    ವೊಡಾಪೋನ್, ಏಸರ್ೆಲ್-ಮ್ಯಾಕ್ಸಿಸ್, ವಾಲ್ಮಾಟರ್್
ಮುಂತಾದ ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಂಪೆನಿಗಳು ಹಾಗೂ ಬ್ರಿಟನ್, ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್, ಅಮೇರಿಕ, ಸ್ವಿಟ್ಜರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ನಂತ ಪ್ರಬಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಒತ್ತಡಗಳಿಂದಾಗಿ ಪ್ರಣವ್ ಮುಖಜರ್ಿಯನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಅಭ್ಯಥರ್ಿಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆಯೇ? ಹಣಕಾಸು ಖಾತೆಯನ್ನು ಅವರಿಂದ ಕಿತ್ತುಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಭಾರೀ ಷಡ್ಯಂತ್ರಗಳು ನಡೆದಿವೆಯೇ?
ಇವು ಬರೇ ಅನುಮಾನಗಳಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ..
    2012 ಮೇ 7ರಂದು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ಕೊಟ್ಟ ಅಮೇರಿಕದ ವಿದೇಶಾಂಗ ಕಾರ್ಯದಶರ್ಿ ಹಿಲರಿ ಕ್ಲಿಂಟನ್, ಮೊದಲು ಪ್ರಧಾನಿ ಮನಮೋಹನ್ ಸಿಂಗ್ ರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಾರೆ. ಇರಾನ್ ನ ಜೊತೆ ಭಾರತದ ಸಂಬಂಧ, ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರಾಟ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲೇ ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆಗೆ (ಈಆ - ಈಠಡಿಜರಟಿ ಆಡಿಜಛಿಣ ಟಿತಜಣಟಜಟಿಣ ) ಅವಕಾಶ ಒದಗಿಸುವುದು, ಏಸರ್ೆಲ್-ಮ್ಯಾಕ್ಸಿಸ್ ನಡುವಿನ ಒಪ್ಪಂದದ ಕುರಿತಂತೆ ಇರುವ ತಕರಾರುಗಳು ಮತ್ತು ತೈಲ, ಗ್ಯಾಸ್ ಮತ್ತು ಪರಮಾಣು ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಸುದೀರ್ಘ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ಆ ಬಳಿಕ, ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರಾಟ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ವಾಲ್ಮಾಟರ್್ನಂಥ ಬೃಹತ್ ಕಂಪೆನಗಳ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಪ್ರಬಲವಾಗಿ ವಿರೋಧಿಸುವ ಮಮತಾ ಬ್ಯಾನಜರ್ಿಯನ್ನು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಕ್ಲಿಂಟನ್ ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಾರೆ. ಅಷ್ಟಕ್ಕೂ ಹಿಲರಿ ಕ್ಲಿಂಟನ್ ರ ಸ್ಥಾನಮಾನ, ಹುದ್ದೆಯ ಎದುರು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಮಮತಾ ಯಾವ ಲೆಕ್ಕ? ಆದರೂ ಹಿಲರಿಯೇ ಮಮತಾರ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಿದ್ದೇಕೆ? ಮಮತಾರ ತೃಣಮೂಲ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಯುಪಿಎಯ ಅಂಗಪಕ್ಷವಾಗಿದ್ದು, ಈ ಆ  ಗೆ ಅದು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಿರುವ ವಿರೋಧವನ್ನು ತಣ್ಣಗಾಗಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಆ ಭೇಟಿ ಹೊಂದಿತ್ತು ಅನ್ನುವುದನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆಯಬಹುದಾ?
ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಂಪೆನಿಗಳ ಲಾಬಿಯ ಪರಿಚಯ ಇದ್ದವರು, ಹಿಲರಿ ಕ್ಲಿಂಟನ್ ರ ಬಂಗಾಳ ಭೇಟಿಯನ್ನು ಕ್ಷುಲ್ಲಕ ಅನ್ನಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ.
ಹಿಲರಿ - ಮಮತಾ
    ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನ ಮೂಲಕ ವಿದ್ಯುತ್ ತಯಾರಿಸುವ ಬೃಹತ್ ಯೋಜನೆಯನ್ನು 1990ರಲ್ಲಿ ಎನ್ರಾನ್ ಭಾರತದ ಮುಂದಿಡುತ್ತದೆ. ಅದರ ಬೆನ್ನಿಗೇ ಇಂಧನ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಇಲಾಖೆಯ ಕಾರ್ಯದಶರ್ಿಗಳ ಜೊತೆ ಅಮೇರಿಕದ ವಿದೇಶಾಂಗ ಕಾರ್ಯದಶರ್ಿ ಹೆನ್ರ ಕಿಸಿಂಜರ್ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಎನ್ರಾನನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಒಪ್ಪಂದವಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತದ ನೀತಿ ನಿರೂಪಕರಲ್ಲಿ (ಕಠಟಛಿಥಿ ಒಚಿಞಜಡಿ) ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವುದಕ್ಕೆ 60 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ಖಚರ್ು ಮಾಡಿರುವೆನೆಂದು ಆ ಬಳಿಕ ಎನ್ರಾನ್ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅಂದಹಾಗೆ, ಅಂದು ಎನ್ರಾನ್ ನ ಪರ ಕಿಸಿಂಜರ್ ಬಂದಿದ್ದರೆ ಇಂದು ಅಮೇರಿಕದ ವಾಲ್ಮಾಟರ್್ ಪರ ಹಿಲರಿ ಬಂದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಗೆ ಹೇಳುವುದು? ಮೆಕ್ಸಿಕೋದ ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರಾಟ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ತಾನು ಲಂಚ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದೆ ಎಂದು ವಾಲ್ಮಾಟರ್್ ಇತ್ತೀಚೆಗಷ್ಟೆ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಅದು ಅಮೇರಿಕದಲ್ಲಿ ವಿವಾದವನ್ನೂ ಉಂಟು ಮಾಡಿತ್ತಲ್ಲದೆ ತನಿಖೆಗೂ ಆದೇಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ನಜವಾಗಿ, ವಾಲ್ ಮಾಟರ್್ ನಂತಹ ಬೃಹತ್ ಕಂಪೆನಿಗಳು ಲಂಚ ಕೊಟ್ಟೋ, ಲಾಬಿ ನಡೆಸಿಯೋ ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳಿಂದ ಕಾಂಟ್ರ್ಯಾಕ್ಟ್ ಗಳನ್ನು ಪಡಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. 190 ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ, 3,60,000 ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿರುವ ಯುರೋಪಿನ ಬೃಹತ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕಲ್ ಕಂಪೆನಿ ಸಿಯೆಮೆನ್ಸ್ ಗೆ (ಖಜಟಜಟಿ) 2011 ಡಿಸೆಂಬರ್ನಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿ 1.6 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ದಂಡ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು. 2001ರಿಂದ 2011ರ ನಡುವೆ ಅಜರ್ೆಂಟೀನಾ, ಬಾಂಗ್ಲಾ, ಚೀನಾ, ರಷ್ಯಾ, ವೆನೆಝುವೇಲಾ ಮತ್ತಿತರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಲಂಚದ ಮೂಲಕ ಅದು ಕಾಂಟ್ರ್ಯಾಕ್ಟ್ ಗಳನ್ನು ಪಡಕೊಂಡಿರುವುದು ತನಿಖೆಯಿಂದ ಬಹಿರಂಗವಾಗಿತ್ತು. ನಿಜವಾಗಿ ಸಿಯೆಮೆನ್ಸ್ ಅನ್ನು ಇಸ್ರೇಲ್ ಸಹಿತ ಯುರೋಪಿಯನ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳೆಲ್ಲಾ ಬಹಿಷ್ಕರಿಸಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಜರ್ಮನಿಯ ಈ ಸಿಯೆಮೆನ್ಸ್, ಎರಡನೇ ವಿಶ್ವ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಹಿಟ್ಲರ್ ನನ್ನು ಬಹಿರಂಗವಾಗಿ ಬೆಂಬಲಿಸಿತ್ತು. ನಾಝಿ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಚಂದಾ ಎತ್ತಿತ್ತು. ಯಹೂದಿಗಳನ್ನು ವಿದ್ಯುತ್ ಹಾಯಿಸಿ ಕೊಲ್ಲಲಾಗಿದೆಯೆಂದು (ಹಾಲೋಕಾಸ್ಟ್) ಹೇಳಲಾಗುವ ಕಾನ್ಸನ್ ಟ್ರೇಶನ್ ಕ್ಯಾಂಪ್ ಗೆ (ಮನೆ) ವಿದ್ಯುತ್ ಹರಿಸಲು ಬೇಕಾದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟದ್ದು ಇದೇ ಸಿಯೆಮೆನ್ಸ್. ಆದರೆ ಹಾಲೋಕಾಸ್ಟನ್ನು ಒಪ್ಪದ ಅಹ್ಮದಿ ನೆಜಾದ್ ರನ್ನು ಖಂಡಿಸುವ, ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ ಸಾಹಿತಿ ಗುಂಥರ್ ಗ್ರಾಸ್ ಗೆ ಬಹಿಷ್ಕಾರವನ್ನು ಹಾಕುವ ಇದೇ ಇಸ್ರೇಲ್, 2009ರಲ್ಲಿ ಸಿಯೆಮೆನ್ಸ್ ಜೊತೆ 418 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ಮೊತ್ತದ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಏನೆಂದು ಕರೆಯಬೇಕು? ಅಂದಹಾಗೆ ಹಾಲೋಕಾಸ್ಟನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುವುದು ಯುರೋಪಿಯನ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಾರ್ಹ ಅಪರಾಧ. ಅವೇ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಹಾಲೋಕಾಸ್ಟ್ ಗೆ ಸಹಕರಿಸಿದ ಸಿಯೆಮೆನ್ಸ್ ಗೆ ಕಾಂಟ್ಯಾಕ್ಟ್ ಗಳನ್ನೂ ಕೊಡುತ್ತಿವೆ. ಇದಕ್ಕೇನು ಕಾರಣ?
    1950ರಿಂದಲೇ ಭಾರತ ಸರಕಾರದ ನೀತಿಗಳ ಮೇಲೆ ವಿದೇಶಿ ಪ್ರಭಾವಗಳು ಇದ್ದಿದ್ದರೂ 1980ರ ವರೆಗೆ ಅದಕ್ಕೊಂದು ಮಿತಿ, ನಿಯಂತ್ರಣ ಇತ್ತು.
    ಆದರೆ, 1986 ಮಾಚರ್್ 26ರಂದು ಸ್ವೀಡನ್ನ ಬೋಫೋಸರ್್ ಕಂಪೆನಿಯೊಂದಿಗೆ 1500 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಯ ವ್ಯವಹಾರಕ್ಕೆ ಭಾರತ ಯಾವಾಗ ಸಹಿ ಹಾಕಿತೋ ಅಂದಿನಿಂದಲೇ ಭಾರತದ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳನ್ನು ಆಳುವ ಹಂತಕ್ಕೆ ವಿದೇಶಿ ಕಂಪೆನಿಗಳು ತಲುಪಿಬಿಟ್ಟವು. 1987 ಎಪ್ರಿಲ್ 16ರಂದು ಸ್ವೀಡನ್ನ ರೇಡಿಯೊಂದು ಮೊತ್ತಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಬೋಫೋಸರ್್ ವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಲಂಚ ಪಾವತಿಯಾಗಿರುವುದಾಗಿ ಸುದ್ದಿ ಸ್ಫೋಟಿಸಿತು. ಬೋಫೋಸರ್್ ಕಂಪೆನಿಯ ನಿದರ್ೇಶಕ ಮಾಟರ್ಿನ್ ಲಿಬರ್ೊರ ಖಾಸಗಿ ಡೈರಿಯೊಂದರ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಾ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಮ್ ಎಂಬ ಪತ್ರಕತರ್ೆ ದಿ ಹಿಂದೂ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಇಡೀ ಬೋಫೋಸರ್್ ವ್ಯವಹಾರವನ್ನೇ ಬಿಚ್ಚಿಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಾಗ ಜನ ದಂಗಾಗಿ ಬಿಟ್ಟರು. ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಬಿರುಗಾಳಿ ಎದ್ದಿತು. ಇಟಲಿಯ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ದಲ್ಲಾಳಿ ಒಟ್ಟಾವಿಯೋ ಕ್ವಟ್ರೋಚಿ ಮತ್ತು ರಾಜೀವ್ ಗಾಂಧಿ ನಡುವೆ ಇದ್ದ ಸಂಬಂಧ, ಬೋಫೋಸರ್್ ನಿದರ್ೇಶಕ ಮಾಟರ್ಿನ್ ರ ಡೈರಿಯಲ್ಲಿ ಕಿ ಮತ್ತು ಖ ಎಂಬ ಸಾಂಕೇತಿಕ ಅಕ್ಷರಗಳಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಲಂಚದ ವಿವರಗಳು, ಸ್ವಿಸ್ ಬ್ಯಾಂಕಲ್ಲಿ ಕ್ವಟ್ರೋಚಿ ಹೊಂದಿದ್ದ ಎರಡು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳು ಮತ್ತು ಕೋಟ್ಯಂತರ ದುಡ್ಡುಗಳ ವಿವರಗಳೆಲ್ಲಾ ಬಹಿರಂಗವಾದುವು. ಬಳಿಕ ಸಿಬಿಐಗೆ ತನಿಖೆಯ ಹೊಣೆಯನ್ನು ವಹಿಸಲಾಯಿತಲ್ಲದೇ ಕ್ವಟ್ರೋಚಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಇಂಟರ್ ಪೋಲ್ ವಾರೆಂಟನ್ನು ಹೊರಡಿಸಲಾಯಿತು. ಇದೇ ವೇಳೆ, ಯೂನಿಯನ್ ಕಾಬರ್ೈಡ್ ದುರಂತದ ಪ್ರಮುಖ ಆರೋಪಿ ವಾರನ್ ಆಂಡರ್ಸನ್ ನನ್ನು ಭಾರತದಿಂದ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಅಂದಿನ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸರಕಾರವು ವಿದೇಶಕ್ಕೆ ರಾತೋರಾತ್ರಿ ವಿಮಾನದಲ್ಲಿ ಕಳುಹಿಸಿ ಕೊಟ್ಟಂತೆ ಕ್ವಟ್ರೋಚಿಯನ್ನೂ ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ವಿದೇಶಕ್ಕೆ ರವಾನಿಸಿತು. ಇಂಟರ್ ಪೋಲ್ ವಾರೆಂಟ್ ಇದ್ದರೂ ಕ್ವಟ್ರೋಚಿ ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸಂದರ್ಶನ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದ. 2007 ಫೆಬ್ರವರಿ 6ರಂದು ಇಂಟರ್ ಪೋಲ್ ವಾರೆಂಟ್ ಪ್ರಕಾರ ಅಜರ್ೆಂಟೀನಾದಲ್ಲಿ ಕ್ವಟ್ರೋಚಿಯನ್ನು ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತಾದರೂ ಸಿಬಿಐಯು ಗೊತ್ತೇ ಇಲ್ಲದಂತೆ ನಟಿಸಿತು. ಆತನನ್ನು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಅದು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದೇ ಬಂಧನದ 4 ತಿಂಗಳ ಬಳಿಕ ಜೂನ್ ನಲ್ಲಿ. ಸಿಬಿಐಯ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನೇ ಅಜರ್ೆಂಟೈನಾ ಕೋಟರ್ು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿತು. ಸರಿಯಾದ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನೇ ಒದಗಿಸದ ನಿಮಗೆ ಕ್ವಟ್ರೋಚಿಯನ್ನು ಕೊಡಲಾರೆ ಅಂದಿತು. ನಿಜವಾಗಿ, ಕ್ವಟ್ರೋಚಿ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯದಂತೆ ಭಾರತ ಸರಕಾರಕ್ಕೆ ತಾಕೀತು ಮಾಡಲು ವಿದೇಶಿ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮುಖಾಂತರ ಬೋಫೋಸರ್್ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿತ್ತು. ಹೀಗಿರುವಾಗ ಸಿಬಿಐ ಮಾಡುವುದಾದರೂ ಏನು? ಜವಾಹರ ಲಾಲ್ ನೆಹರು ಯುನಿವಸರ್ಿಟಿಯಲ್ಲಿ ನಿದರ್ೇಶಕರಾಗಿರುವ ಅರುಣ್ ಕುಮಾರ್ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ದಿ ಹಿಂದೂ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಹೀಗೆ ಬರೆದಿದ್ದರು.
    ನಾನು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಮಾಜಿ ಸಚಿವರೊಬ್ಬರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದೆ. ಕಪ್ಪು ಹಣದ ಬಗ್ಗೆ ಅವರಲ್ಲಿ ಮಾತಾಡಿದೆ. ಅವರು ಬೋಫೋಸರ್್ ಫೈಲನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಒಮ್ಮೆ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿದ್ದರಂತೆ. ಆಗ ಪ್ರಧಾನಿಯವರು, ಆ ಫೈಲನ್ನು ಮುಚ್ಚಿಬಿಡು. ಅದನ್ನು ತೆರೆದರೆ ನನ್ನ ಜೀವಕ್ಕೆ ಅಪಾಯ ಇದೆ ಎಂದಿದ್ದರಂತೆ.
    ಆದ್ದರಿಂದಲೇ, ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಪ್ರಣವ್ ಮುಖಜರ್ಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಅನುಮಾನಗಳು ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುವುದು..
ಚಿದಂಬರಂ ರಿಂದ ಹಣಕಾಸು ಖಾತೆಯನ್ನು ಪಡಕೊಂಡ ಪ್ರಣವ್ ಮುಖಜರ್ಿಯವರು, 2ಜಿ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಂನ ಬಗ್ಗೆ ಕಠಿಣ ನಿಲುವನ್ನು ತಾಳಿದರು. ಒಂದು ಹಂತದಲ್ಲಿ ಚಿದಂಬರಮ್ ರ ವಿರುದ್ಧವೇ ಧ್ವನಿ ಎತ್ತಿದರು. ಕಪ್ಪು ಹಣವನ್ನು ಭಾರತಕ್ಕೆ ತರುವ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಅವರಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟ ನಿಲುವು ಇತ್ತು. ವೊಡಾಪೋನ್ ವಿವಾದದಲ್ಲಿ ಅವರ ಕಠಿಣ ನಿಲುವು, ಬ್ರಿಟನ್ ಮತ್ತು ನೆದರ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಗಳನ್ನು ತಳಮಳಗೊಳಿಸಿತ್ತು. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ಭಾರತದಿಂದ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ತಂತ್ರವೊಂದಕ್ಕೆ ವೊಡಾಪೋನ್ ಕೈ ಹಾಕಿತ್ತು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅದು ಕಂಪೆನಿಯ ನಿಜವಾದ ಮಾಲಿಕರ ಗುರುತನ್ನು ಅಡಗಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿತು. ಮಾರಿಷಸ್ ಮೂಲಕ ಬಂಡವಾಳ ಬಂದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ತೆರಿಗೆ ವಿನಾಯಿತಿಯಿದೆ ಅನ್ನುವ 2003ರ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋಟರ್್ ನ ತೀರ್ಪನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಿಸಲು ವೊಡಾಪೋನ್ ಯೋಜನೆ ರೂಪಿಸಿತು. ಆಝಾದಿ ಬಚಾವೋ ಆಂದೋಲನ್ ಮತ್ತು ಭಾರತ ಸರಕಾರದ ನಡುವಿನ ವಿವಾದವನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋಟರ್್ ನೀಡಿದ ಈ ತೀರ್ಪನ್ನು ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಂಪೆನಿಯಾದ ವೊಡಾಫೋನ್ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಮುಖಜರ್ಿ ಬಲವಾಗಿ ವಿರೋಧಿಸಿದರು. ವೊಡಾಫೋನ್ ಗೆ ತೆರಿಗೆ ವಿನಾಯಿತಿ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಪಟ್ಟು ಹಿಡಿದರು. ನಿಜವಾಗಿ ಚಿದಂಬರಮ್ ವಿತ್ತ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ ನಡೆದ 2ಜಿ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್ ನ ಬಗ್ಗೆ, ವೊಡಾಫೋನ್, ಏಸರ್ೆಲ್-ಮ್ಯಾಕ್ಸಿಸ್ ನಂತಹ ಬೃಹತ್ ಕಂಪೆನಿಗಳ ವ್ಯವಹಾರದ ಕುರಿತಂತೆ ಮುಖಜರ್ಿಯ ನಿಲುವು ಕಾಪರ್ೋರೇಟ್ ವಲಯದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಅಸಮಾಧಾನವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿವೆ. ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ವಿತ್ತ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಕಾಪರ್ೋರೇಟ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಇವತ್ತು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ.
    ಯಾರೇನೇ ಹೇಳಲಿ, ಭಾರತ ಸಹಿತ ಜಗತ್ತಿನ ಹೆಚ್ಚಿನೆಲ್ಲಾ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನೀತಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು ಬೃಹತ್ ಕಂಪೆನಿಗಳೇ. ಯಾರಿಗೆ ಯಾವ ಖಾತೆ ಕೊಡಬೇಕು, ಯಾರು ಪ್ರಧಾನಿ ಆಗಬೇಕು, ವಿದೇಶಾಂಗ, ಹಣಕಾಸು, ಆರೋಗ್ಯಮಂತ್ರಿ ಯಾರಾಗಬೇಕೆಂದು ತೀಮರ್ಾನಿಸುವುದೂ ಅವುಗಳೇ. ಅವು ತಮ್ಮ ಬಯಕೆಯನ್ನು ಅಮೇರಿಕದಂಥ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮುಖಾಂತರ ಜಾರಿಗೆ ತರುತ್ತವೆ. ಅಗತ್ಯ ಬಂದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಹಿಲರಿ, ಒಬಾಮಾ, ಕ್ಯಾಮರೂನ್ ಗಳು ಬೃಹತ್ ಕಂಪೆನಿಗಳ ಸಿಇಓಗಳೊಂದಿಗೆ ಆಯಾ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಒಪ್ಪಂದ ಕುದುರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಲಂಚ ಪಾವತಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಒಗ್ಗದವರಿಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಹುದ್ದೆಯನ್ನೋ ದುರ್ಬಲ ಇಲಾಖೆಯನ್ನೋ ಕೊಟ್ಟು ಅಟ್ಟಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಭಾರತ-ಇರಾನ್ ಗ್ಯಾಸ್ ಪೈಪ್ ಲೈನ್ ನ ಪರ ಬಲವಾಗಿ ವಾದಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಮಣಿಶಂಕರ್ ಅಯ್ಯರ್ ರಿಂದ 2006ರಲ್ಲಿ ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಖಾತೆಯನ್ನು ಕಸಿದು ಅವರಿಗೆ ಮನಮೋಹನ್ ಸಿಂಗ್ರು ಕ್ರೀಡಾ ಖಾತೆಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದರು. ಇದಕ್ಕೆ ಅಯ್ಯರ್ ರ ಇರಾನ್ ಪರ ನಿಲುವು ಕಾರಣ ಎಂದು ಅಗ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅಮೇರಿಕದ ರಾಯಭಾರಿ ಆಗಿದ್ದ ಡೇವಿಡ್ ಮುಲ್ ಫೊಡರ್್ ಬಹಿರಂಗವಾಗಿಯೇ ಹೇಳಿದ್ದರು. ಇದೀಗ ಪ್ರಣವ್ ಮುಖಜರ್ಿ..
ಅಷ್ಟೇ ವ್ಯತ್ಯಾಸ.
ಏ.ಕೆ ಕುಕ್ಕಿಲ